Analiza interwencji ZRM do urazów termicznych (oparzeń) w latach 2014-2016 na przykładzie Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach

Celem pracy jest analiza retrospektywna wyjazdów zespołów ratownictwa medycznego w latach 2014-2016 do urazów termicznych. Analiza obejmuje charakterystykę badanej populacji, godzin doznania urazu termicznego oraz zastosowanych medycznych czynności ratunkowych.

Słowa kluczowe

zespół ratownictwa medycznego, uraz termiczny, oparzenie

Temperatura od 55°C jest uważana jako graniczna, powyżej której dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia białka tkankowego. Wystarczą 3 minuty jej działania, aby doszło do martwicy naskórka. Przy działaniu temperatury 70°C jest to jedynie sekunda. W zależności od wysokości temperatury, jaka działa na organizm człowieka, oraz czasu jej działania dochodzi do uszkodzenia miejscowego tkanek lub uszkodzenia ogólnoustrojowego. Pierwsze historyczne wzmianki o postępowaniu w przypadku oparzenia opisane zostały w XV p.n.e. w Egipcie, gdzie zalecano stosowanie okładów z mułu, miodu oraz świeżego mięsa. Następnie w II n.e. Galen zalecał stosowanie octu i wina. Dopiero na przełomie IX/X w. ówcześni medycy kazali oziębiać miejsca oparzone i stosować wyciągi z kory oraz drzew. W 1607 r. Fabricius Hildanus opisał leczenie ran oparzonych, a w 1799 r. Earle przedstawił doraźne chłodzenie rany oparzeniowej kruszonym lodem i zimną wodą. W kolejnych wiekach nastąpiły podział oparzeń i ocena procentowa: 1830 r. – baron Dupuytren – pierwsza klasyfikacja oparzeń wg ich głębokości, 1879 r. – Von Meeh – tablice określające procentową rozległość rany oparzeniowej, 1924 r. – modyfikacja określenia powierzchni oparzenia, 1951 r. – Wallace – reguła wyliczenia procentowego oparzeń (reguła „dziewiątek”).