Commotio cordis – czyli jak niewinne uderzenie może zabić

Postępowanie w takim przypadku nie różni się niczym od zwykłego zatrzymania krążenia.

Dlatego tak ważna jest idea łatwego dostępu do AED oraz szkolenia z zakresu jego obsługi.

Mechanizm wystąpienia commotio cordis

Możliwość wystąpienia commotio cordis ograniczają trzy czynniki:

• Określony czas: 10-30 ms części cyklu sercowego (czyli w okolicy załamka T)
• Energia uderzenia
• Miejsce uderzenia

Powyższe warunki zdają się tłumaczyć fakt rzadkiego występowania commotio cordis. Biorąc za przykład osobę zdrową, bez chorób kardiologicznych czy wad sercowych, u której serce bije ok. 60/min, a cykl sercowy trwa sekundę, ryzyko wystąpienia CC jest na poziomie zaledwie 3%.

Wraz z szybszą pracą serca oraz względnym niedotlenieniem, choćby wskutek wysiłku fizycznego, szansa ta wzrasta.

Badania wykazują, że aby wywołać commotio cordis u osoby zdrowej, energia uderzenia powinna przekroczyć próg co najmniej 50 J u osoby dorosłej. Inaczej sprawa się ma w przypadku osób ze schorzeniami kardiologicznymi i dzieci – u nich potrzebny próg energii może być znacznie niższy.

Warto wspomnieć dla porównania, że statystyczne uderzenie krążkiem hokejowym wynosi nawet ok. 130 J. Commotio cordis ma również swoje górne granice związane z energią uderzenia. Jeśli uderzenie będzie zbyt wysokoenergetyczne, struktura serca ulegnie uszkodzeniu.

W badaniu przeprowadzonym na kawiach domowych granicą wywołującą uszkodzenie komórek mięśniowych było 5 mJ. U ludzi górna granica nie jest znana, jednak już na podstawie tego badania można dostrzec, jak niewielkie ilości energii wystarczą, by zaburzyć pracę, a nawet uszkodzić mięsień sercowy.