Czy szczęście może zabić? Zespół serotoninowy

Zespół serotoninowy (ZS) to potencjalnie groźny zespół objawów niepatognomonicznych, które mieszczą się w spektrum od łagodnych skutków ubocznych, przez toksyczność zagrażającą życiu, aż po śmierć. Zespół ten jest spowodowany nadmiernym pobudzeniem receptorów serotoninowych zarówno w ośrodkowym, jak i obwodowym układzie nerwowym.

Słowa kluczowe: zespół serotoninowy, serotonina, receptory serotoninowy

Serotonina (5-hydroksytryptamina) jest aminą biogenną, syntezowaną z tryptofanu – czyli aminokwasu niezbędnego do życia, którego człowiek nie jest w stanie sam syntetyzować. Ostatni etap biosyntezy serotoniny zachodzi przy udziale enzymu DOPA-dekarboksylazy, który również odpowiada za konwersję L-DOPY w dopaminę. Niektórzy nazywają serotoninę potocznie hormonem szczęścia.

Serotonina magazynowana jest w wielu miejscach w naszym ciele, a w największej ilości w śluzówce jelita cienkiego, gdzie zostaje uwolniona pod wpływem rozciągania jego ściany. W mniejszych ilościach występuje w ośrodkowym układzie nerwowy, w którym pełni rolę neurotransmitera, oraz w płytkach krwi. Ta amina biogenna pełni wiele funkcji w organizmie człowieka (najważniejsze zaprezentowano na ryc. 1). Serotonina oddziałuje na wiele różnych receptorów, co prowadzi do tego, że często jej działania są przeciwstawne, np. w układzie sercowo-naczyniowym może działać zarówno wazokonstrykcyjnie, jak i wazodylatacyjnie. Dla żadnego innego neuroprzekaźnika nie opisano tylu różnych receptorów. Główny podział zakłada siedem typów receptorów 5HT1-5HT7, wiele z nich ma dodatkowo swoje podtypy (1).

Czym jest zespół serotoninowy?