Działania ratunkowe w obliczu zagrożenia związanego z bronią palną

Ratownik

Ostatnią stroną zdarzenia o charakterze terrorystycznym jest funkcjonariusz służb ratunkowych. Niezależnie, czy mówimy o medyku, policjancie czy strażaku, mamy do czynienia ze specyficzną konfiguracją. Terrorysta jest ukierunkowany na działania destrukcyjne, często jest wyszkolony i jest inicjatorem zdarzeń, do tego jest silnie zmotywowany emocjonalnie. Cywil dąży do skutecznej ucieczki i ochrony życia. Jego potrzeby i wartości będą priorytetem oraz motywatorem do działań. Natomiast ratownik z racji wyboru zawodu jest osobą o funkcjonalnych relacjach społecznych, wytrenowaną i wyszkoloną. Obowiązkiem ratownika jest narażanie się i nieunikanie zagrożenia, mimo że jego system wartości jest zbieżny z wartościami cywila.

Dla ratownika najważniejsze są: jego formalne wyszkolenie, kondycja fizyczna, wiedza i twarde umiejętności. Nie należy jednak zapominać o przygotowaniu psychicznym. Sam fakt wyboru tak specyficznego zawodu świadczy o pewnych cechach konstrukcji psychofizycznej osoby predestynującej ją do działania w warunkach wysokiego stresu. Jednak te podwaliny muszą być obudowane ciągłym treningiem. Aby skutecznie działać w sytuacji zdarzenia terrorystycznego, ratownik powinien wypracować sobie system reakcji psychicznych, podobnych do pamięci mięśniowej. Należy być przygotowanym – merytorycznie, fizycznie, psychicznie. Mieć świadomość zagrożenia, ale również decyzyjności. Poziom stresu u osób dotkniętych atakiem spada w momencie pojawienia się służb ratunkowych, co może powodować pojawienie się u nich fazy wyczerpania stresem, objawiającej się: omdleniami, zasłabnięciami, reakcjami histerycznymi.

Na miejscu zdarzenia ratownik powinien działać automatycznie. Należy jednak zadbać o siebie już po zdarzeniu. Tak dynamiczna i nagła sytuacja zagrożenia może wywołać znaczny rozstrój naszej konstrukcji psychicznej. Nie zapominajmy o minimalizowaniu zagrożenia wystąpienia zespołu stresu pourazowego. To zaburzenie może rozwinąć się w wyniku ekspozycji na zdarzenie lub serię zdarzeń o wyjątkowo groźnym lub przerażającym charakterze. W utrzymaniu zdrowia psychicznego pomocne mogą być m.in.: debriefing (grupowe wsparcie psychologiczne dla zespołów ratunkowych), kontakt z psychologiem w ramach interwencji kryzysowej, skorzystanie z psychoterapii indywidualnej, poszukiwanie wsparcia emocjonalnego u bliskich lub współpracowników oraz codzienna dbałość o higienę psychiczną, np. przez rozwijanie pasji i hobby.