EKG w pediatrii. Zaburzenia rytmu serca u dzieci – cz. IV

Wnioski

1. Interpretacja EKG w pediatrii wymaga szczególnego zwrócenia uwagi na fakt potwierdzenia lub wykluczenia obecności danego rodzaju zaburzenia rytmu serca.
2. Zaburzenia rytmu serca mogą wystąpić u dziecka w każdym wieku. Ich przebieg jest bardzo zróżnicowany, od całkowicie bezobjawowego do nagłej śmierci sercowej włącznie (Sudden Cardiac Death, SCD).
3. Należy pamiętać, że u zdrowych dzieci rytm zatokowy jest zmienny i związany z fazą oddechową.
4. Objawy zaburzeń rytmu serca mogą nie być rozpoznane przez dziecko i opiekuna.
5. Najczęstszym rodzajem łagodnej arytmii u dzieci jest tachykardia zatokowa (ST).
6. Niewątpliwie ze względu na różnorodność obrazu, przebieg i konsekwencje, jakie za sobą niosą, należy dążyć do pogłębiania wśród ratowników medycznych i pielęgniarek wiedzy z zakresu różnicowania zaburzeń rytmu serca u dzieci.
7. Postępowanie w brady- i tachyarytmiach u dzieci jest zależne od rodzaju zaburzenia oraz stanu klinicznego pacjenta ze szczególnym zwróceniem uwagi na pytanie, czy dziecko jest stabilne hemodynamicznie. Jest to bardzo obszerny problem, który wymaga omówienia w osobnym artykule.
8. Z obserwacji wynika, że dzięki rozwojowi nowoczesnych narzędzi badawczych każdego roku stawianych jest coraz to więcej diagnoz związanych z obecnością zaburzeń rytmu serca u dzieci. Pomimo tego faktu arytmie u dzieci występują bardzo rzadko. Na przykład blok całkowity serca występuje jedynie u 1/25 000 tys. noworodków, zaś zespół WPW – u 1/10 000 dzieci (7).

Piśmiennictwo