Erytromycyna – renesans leku i jego aktualne zastosowanie

Erytromycyna to mieszanina makrolidów właściwych (głównie erytromycyny A, B i C). Aktualnie jest wykorzystywana jako prokinetyk przed zabiegiem endoskopowym wykonywanym z powodu krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego lub gastroparezy. Erytromycyna to antybiotyk z grupy makrolidów o najdłuższym doświadczeniu klinicznym.

Słowa kluczowe

erytromycyna, GOPP, prokinetyki, makrolidy

Wstęp

Erytromycyna to mieszanina makrolidów właściwych (głównie erytromycyny A, B i C). Aktualnie jest wykorzystywana jako prokinetyk przed zabiegiem endoskopowym wykonywanym z powodu krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego lub gastroparezy. Erytromycyna to antybiotyk o najdłuższym doświadczeniu klinicznym z grupy makrolidów. Jej dodatkową zaletą jest możliwość stosowania u pacjentów uczulonych na penicylinę (1, 2).

Z powodu pobudzania przez erytromycynę receptorów motylinowych u 25% pacjentów przyjmujących lek występowały: nudności i wymioty, biegunki, wydłużenie odstępu QT w EKG i duży potencjał do interakcji (wymienione efekty zależne są od dawki leku). W dawce 1000 mg na dobę erytromycyna jest umiarkowanym inhibitorem CYP3A4. Wprowadzenie na rynek innych antybiotyków z grupy makrolidów, takich jak azytromycyna czy klarytromycyna, skutkowało stopniową specjalizacją erytromycyny dla poszczególnych grup pacjentów, w tym związanych również z jej działaniem innym niż jako antybiotyk (1).

Erytromycyna a krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego (GOPP)

Krwawienie z GOPP jest uważane za najczęstszy stan nagły w gastroenterologii oraz stanowi najczęstszą przyczynę hospitalizacji nieplanowej, z zapadalnością szacowaną na 40-150 przypadków na 100 tys. osób rocznie. Pomimo rozwoju nauk i metod medycznych GOPP jest uważany za stan zagrożenia życia, ze śmiertelnością na poziomie 8-15%, która jest wyższa w populacjach o niższym statusie socjoekonomicznym i rośnie wraz z wiekiem oraz liczbą chorób współistniejących. Około