Ketamina – zastosowanie we współczesnej medycynie ratunkowej

Ze względu na unikatowe działanie ketamina, wśród dożylnych anestetyków, jest przydatnym lekiem w wybranych sytuacjach klinicznych. Przeszło 50 lat temu zyskała aprobatę anestezjologów, a współcześnie coraz częściej sięgają po nią także lekarze ratunkowi.

Słowa kluczowe: ketamina, medycyna ratunkowa, oddział ratunkowy

Minęło kilkadziesiąt lat od wprowadzenia ketaminy do praktyki klinicznej (1). Mimo upływu czasu i pojawienia się nowszych anestetyków dożylnych, pochodna fencyklidyny ma nadal swoje miejsce w anestezjologii i jest przydatnym lekiem w wybranych sytuacjach klinicznych (2). Zyskała także aprobatę specjalistów medycyny ratunkowej. W warunkach polskiego Systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego (PRM) może być stosowana na etapie przedszpitalnym jedynie przez lekarzy zespołów specjalistycznych (3). Nie stanowi obowiązkowego wyposażenia, dlatego jej dostępność zależy od autonomicznej decyzji poszczególnych dysponentów. Z obserwacji wynika, że jest używana rzadko, głównie przez anestezjologów oraz lekarzy ratunkowych.

Celem pracy jest podsumowanie aktualnej wiedzy na temat ketaminy, wskazań i przeciwwskazań do jej zastosowania oraz działań niepożądanych.

Ketamina - analiza piśmiennictwa

Ketamina posiada unikatowe działanie wśród anestetyków dożylnych. Działa przeciwbólowo, a dawka analgetyczna jest niższa od dawki indukującej znieczulenie ogólne.

W badaniach przeprowadzonych m.in. wśród pacjentów z „ostrym brzuchem” oraz bólami pochodzenia kostnego, wykazano skuteczność ketaminy (0,3 mg/kg;