Kliniczne aspekty choroby węzła zatokowego

Bradykardia jest stosunkowo częstym objawem w warunkach medycyny ratunkowej. Jednym z jej powodów jest wystąpienie choroby węzła zatokowego, a właściwie zespół chorego węzła zatokowego, tj. zaburzenie automatyzmu i przewodzenia zatokowo-przedsionkowego, powodujące zbyt niską w stosunku do potrzeb częstotliwość rytmu serca. Najgroźniejsza forma tego typu zaburzeń to incydenty bloku zatokowo-przedsionkowego bądź zahamowania zatokowego z na tyle długą pauzą, że powoduje to utratę przytomności z możliwością wtórnego urazu. Stąd istotna jest ocena pod tym kątem pacjentów po urazach, zwłaszcza w podeszłym wieku.

Słowa kluczowe: bradykardia, zespół chorego węzła zatokowego, leczenie bradykardii, choroby węzła zatokowego

Choroby węzła zatokowego, a właściwie zespół chorego węzła zatokowego (ang. SSS − sick sinus syndrome), jest stałym zaburzeniem automatyzmu i przewodzenia zatokowo-przedsionkowego, które polega na zbyt niskiej częstotliwości rytmu serca w stosunku do potrzeb fizjologicznych, co powoduje wystąpienie objawów klinicznych lub arytmii (1, 2). W definicji tej kryje się cała złożoność tego zespołu objawów klinicznych. Sama bradykardia powodująca zmniejszenie rzutu serca może pozostać bezobjawowa do czasu, kiedy stanie się niemożliwa kompensacja częstości rytmu serca objętością wyrzutową. Z badań epidemiologicznych wynika, że choroba węzła zatokowego dotyczy najczęściej kobiet w wieku podeszłym, które skarżą się właśnie na dolegliwości wynikające z zaburzeń rzutu serca i wtórnie niedokrwienia mózgu. Warto więc zwrócić uwagę na tak banalny wydawałoby się objaw zgłaszany przez starszą kobietę, jakim jest osłabienie (3).