Mechaniczna kompensacja ubytków krwi we wstrząsie krwotocznym

Mechaniczna kompensacja ubytków krwi - przeciwwstrząsowe spodnie pneumatyczne

Koncepcję tego urządzenia opisano po raz pierwszy w roku 1903 przez amerykańskiego chirurga George’a W. Crile’a (1864-1943), ale urządzenie, które dziś znamy, powstało w laboratoriach NASA i pierwotnym jego przeznaczeniem była ochrona pilotów wojskowych przed skutkami przeciążenia oraz dekompresji. Urządzenie zaczęto wprowadzać do działań medycznych w okresie wojny w Wietnamie. Pierwotnie określano je terminem MAST (Military Anti-Shock Trousers). Pozytywne efekty wykorzystania tego urządzenia sprawiły, że w 1977 roku Committee on Trauma of the American College of Surgeons zalecił wyposażenie wszystkich ambulansów w USA w ten sprzęt.

W 1997 roku National Association of EMS Physicians (NAEMSP) przedstawiło w oparciu o zebrane dane stanowisko dotyczące stosowania MAST. Naukowcy stwierdzili, że spodnie przeciwwstrząsowe działają zdecydowanie korzystnie w przypadku pękniętego tętniaka aorty brzusznej i prawdopodobnie korzystnie w niedociśnieniu towarzyszącym złamaniu miednicy, we wstrząsie anafilaktycznym opornym na standardowe leczenie, w niekontrolowanych krwotokach z kończyn dolnych oraz ciężkim niedociśnieniu u pacjenta urazowego.

Spodnie pneumatyczne - współczesne badania

Współczesne badania z wykorzystaniem izotopów promieniotwórczych wykazały, że objętość krwi przemieszczanej do centralnego krążenia nie przekracza 5% całkowitej objętości krwi. U mężczyzny o wadze 80 kg objętość ta wynosi ok. 300 ml. To oznacza, że główne działanie przeciwwstrząsowych spodni ciśnieniowych opiera się na zwiększeniu systemowego oporu naczyniowego, a „autotransfuzja” ma ograniczone znaczenie (4). MAST jest urządzeniem stosunkowo dużym i skomplikowanym. Składa się z dwóch komór pneumatycznych przeznaczonych do założenia na kończyny dolne i komory pneumatycznej uciskającej obszar jamy brzusznej. Dodatkowo w jego skład wchodzą manometry i pompka. Założenie spodni pneumatycznych wymaga współdziałania minimum dwóch przeszkolonych osób, dlatego aktualnie nie jest to sprzęt powszechnie używany (fot. 1).