Pacjent geriatryczny – kilka wskazówek w postępowaniu

Trend demograficzny od kilku lat wskazuje na starzenie się społeczeństwa. Niestety standardy kształcenia na kierunkach związanych z ratownictwem medycznym i medycyną ratunkową nie ulegają zmianom pod kątem poprawy kształcenia specjalistycznego dotyczącego procedur ratunkowych w grupie osób starszych. W artykule przedstawiono kilka wskazówek w postępowaniu z pacjentem geriatrycznym zarówno podczas transportu, jak i w trakcie przeprowadzania badań w SOR.

Słowa kluczowe

pacjent geriatryczny, osoba starsza, postępowanie z pacjentem geriatrycznym

Pojęcie starości można przyporządkować do osób powyżej 60. roku życia, choć somatyczne starzenie się organizmu można zaobserwować już po przekroczeniu czwartej dekady życia. Starszy pacjent częściej jest zabierany do szpitala przez ZRM, wymaga więcej procedur w SOR, a jego schorzenia są zazwyczaj bardziej poważne niż osób młodych, przy czym sam pobyt w SOR jest zazwyczaj dłuższy. Dodatkowo pacjent taki powinien być częściej pod nadzorem personelu z uwagi na skłonność do urazów, częstą dezorientację, niepokój, gdy nie ma nikogo z rodziny obok. Wielokrotnie powtarzane komunikaty zazwyczaj są zapominane, pacjent może spacerować, chcieć po kryjomu iść do domu lub denerwować się, że nie wie, po co w danym miejscu siedzi ani na co czeka, choć otrzymał wszystkie informacje kilka minut wcześniej.

Postępowanie z pacjentem geriatrycznym

Najważniejsze w postępowaniu z pacjentem geriatrycznym jest podejście holistyczne. Należy pamiętać, że działanie objawowe nie stanowi rozwiązania problemów medycznych osób starszych, a każdy przypadek medyczny powinien być rozpatrywany przyczynowo. I tak w przypadku urazu należy go zaopatrzyć i wykluczyć zmiany pourazowe, ale konieczne jest znalezienie przyczyny, dlaczego pacjent się przewrócił. Stąd niezbędne są: EKG, pogłębiony wywiad i choćby skrócone badanie neurologiczne oraz ocena ryzyka upadku (szacowanie niebezpieczeństwa wystąpienia kolejnego upadku). Majaczenie z kolei może być wyrazem infekcji czy zaburzeń elektrolitowych, a obniżenie saturacji może być wynikiem tylko i wyłącznie założenia kołnierza szyjnego itd.