Pacjent pediatryczny – schorzenia prowadzące do stanów nagłych

Pacjent pediatryczny - zaburzenia czynności układu sercowo-naczyniowego oraz powody destabilizacji wydolności krążenia

Przyczyny pogorszenia stanu zdrowia dziecka dotyczące funkcjonowania serca oraz układu krążenia możemy zaliczyć do grupy kardiologicznych stanów nagłych. Choć występują one częściej, niż sądzono, jeszcze kilka lat temu nadal najczęstszą przyczyną nagłego zatrzymania krążenia (NZK) u dzieci była hipoksja. Zaburzenia rytmu serca są stosunkowo rzadko spotykaną, ale dobrze poddająca się leczeniu patologią. Wrodzone wady serca w grupie dzieci zamieszkujących kraje rozwinięte dotyczy średnio 6-8/1000 noworodków i są najczęstszą strukturalną wadą rozwojową. Dzięki rozwojowi kardiochirurgii dziecięcej 80-85% pacjentów pediatrycznych z wrodzonymi wadami serca osiąga wiek dojrzały. W literaturze można znaleźć ponad 100 różnych wrodzonych zaburzeń strukturalnych serca. Mimo tak dużej ilości schorzeń dzieli się je na dwie grupy: niesinicze wrodzone wady serca i sinicze wrodzone wady serca.

Do pierwszej z grup kwalifikujemy między innymi przecieki lewo-prawe:

• ubytek przegrody międzyprzedsionkowej,
• ubytek przegrody międzykomorowej (VSD),
• mały ubytek przegrody międzykomorowej (choroba Rogera),
• ubytek przegrody międzykomorowej średniej wielkości,
• duży ubytek przegrody międzykomorowej,
• przetrwały przewód tętniczy,
• zmiany obturacyjne: zwężenie cieśni aorty (koarktacja aorty), zwężenie zastawki aortalnej (AS), zwężenie zastawki pnia płucnego (PS).

Z kolei do grupy wrodzonych siniczych wad serca zaliczamy między innymi tetralogię Fallota oraz przełożenie wielkich pni tętniczych. Pod względem zaburzeń rytmu serca najczęściej występuje częstoskurcz nadkomorowy. Mówimy o nim, kiedy częstość tętna u dziecka przekracza 220 uderzeń na minutę. Paradoksalnie prawidłowy rytm zatokowy u dzieci może wynosić nawet 210 uderzeń na minutę. Częstoskurcz nadkomorowy może być przyczyną niewydolności krążenia, a często może przebiegać także bezobjawowo. Częstą patologią budowy serca i czynności układu bodźcotwórczo-przewodzącego jest obecność dodatkowej drogi przewodzenia, którą stwierdza się u 95% małych dzieci i niemowląt. Ze względu na częstość tej patologii i możliwość poważnych jej powikłań wskazane jest częste wykonywanie badań EKG u pacjentów pediatrycznych w przypadku interwencji Zespołu Ratownictwa Medycznego (ZRM) lub w trakcie badań przesiewowych i kontroli stanu zdrowia w praktyce lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ). Taką konieczność może umotywować fakt, że obecność dodatkowej drogi przewodzenia może korelować z występowaniem