Postępowanie w krwawieniach z górnego odcinka przewodu pokarmowego

Krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego są najczęstszym stanem nagłym w gastroenterologii, obarczonym wysoką śmiertelnością. Właściwe postępowanie przed- i wczesnoszpitalne ma istotne znacznie w rokowaniu.

Słowa kluczowe

krwawienie, przewód pokarmowy, gastroenterologia, stany nagłe, endoskopia

Krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego (GOPP) są poważnym stanem nagłym w gastroenterologii. O krwawieniu z GOPP mówimy, gdy jego źródło znajduje się w przełyku, żołądku lub dwunastnicy. Choć częstość krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego jest mniejsza niż z dolnego (0,94 versus 1,26 pacjentów na 1000 osobolat), to śmiertelność jest istotnie wyższa (7-10% versus 0,4%) (1). Pomimo postępów w leczeniu śmiertelność ta utrzymuje się od lat na podobnym poziomie i jest większa u mężczyzn niż u kobiet. Jest to przypuszczalnie związane ze starzeniem się społeczeństwa. Osoby powyżej 80 r.ż. stanowią około 25% chorych z krwawieniem z GOPP (2,3). Zgony tylko w 33,6% są spowodowane samym krwawieniem, a w 74% powikłaniami krążeniowo-oddechowymi lub septycznymi (4). Większość krwawień z GOPP ma etiologię nieżylakową (2, 5).

Podział krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego

1) Ze względu na etiologię:

A – krwawienia nieżylakowe (ok. 80%)

• wrzód żołądka lub dwunastnicy (50-75% wszystkich krwawień),
• gastropatia nadżerkowa (10-20%),
• zapalenie i owrzodzenia przełyku,
• zespół Mallory’ego i Weissa (pęknięcie błony śluzowej w obrębie wpustu, najczęściej wskutek uporczywych i gwałtownych wymiotów, np. u pacjentów nadużywających alkoholu),