Postępowanie w nagłych stanach zagrożenia zdrowia i życia u pacjentki ciężarnej. Część I − stan przedrzucawkowy i rzucawka

Postępowanie ratunkowe – badanie i wywiad 

W przypadku wyjazdu ZRM do pacjentki ciężarnej zawsze należy wykluczyć obecność stanu przedrzucawkowego, którego ciężki przebieg może stanowić stan bezpośredniego zagrożenia życia.  W postępowaniu istotne jest badanie pacjentki i wywiad metodą SAMPLE, rozszerzony o dokładny wywiad położniczy. Niepokojącymi objawami klinicznymi mogącymi występować w stanie przedrzucawkowym, które mogą świadczyć o zwiększonym ryzyku wystąpienia eklampsji, są bóle głowy, zaburzenia widzenia, wygórowane odruchy ścięgniste, nudności, wymioty, bóle w podbrzuszu, skąpomocz, a w aktualnych badaniach biochemicznych stwierdzony wzrost aktywności enzymów wątrobowych, stężenia kreatyniny oraz małopłytkowość. W badaniu ratowniczym należy zwrócić uwagę na ogólny stan pacjentki, obecność objawów neurologicznych, wartości podstawowych parametrów życiowych – w szczególności na wynik pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Wartości CTK skurczowego powyżej 160 mmHg lub rozkurczowego powyżej 110 mmHg powyżej 20. tygodnia ciąży lub obecność objawów niepokojących w stanie przedrzucawkowym są wskazaniami do transportu pacjentki do szpitala. 

Postępowanie ratunkowe – leki

Spośród wszystkich leków hipotensyjnych, którymi dysponują Zespoły Ratownictwa Medycznego, lekiem pierwszego rzutu u pacjentek ciężarnych jest urapidyl podawany dożylnie we wstrzyknięciu 10-50 mg (maksymalnie 100 mg/d) lub we wlewie za pomocą pompy infuzyjnej w dawce początkowej 2 mg/min, a następnie w dawce podtrzymującej ok. 9 mg/godz. – stopniowa modyfikacja dawki, w zależności od kontrolnych pomiarów CTK. Furosemid lub inne diuretyki pętlowe nie są zalecane u pacjentek ciężarnych w związku ze zmniejszoną objętością osocza. Stosowanie tych leków ma wskazanie tylko w przypadku konieczności leczenia obrzęku płuc.