Przymus bezpośredni wobec pacjenta

Zasadą jest udzielanie świadczeń zdrowotnych na podstawie zgody pacjenta. Wyjątkiem jest przymus. Specyficznym rodzajem przymusu w medycynie jest przymus bezpośredni. Celem artykułu jest przedstawienie podstaw prawnych i zasad stosowania przymusu bezpośredniego.

Słowa kluczowe
przymus bezpośredni, ustawa, zdrowie psychiczne, ratownik medyczny

Podstawą legalnego udzielania każdemu pacjentowi świadczeń zdrowotnych jest wyrażenie przez niego (lub jego przedstawiciela ustawowego) zgody na konkretne świadczenie zdrowotne. Jednakże prawo przewiduje w wyjątkowych sytuacjach udzielanie świadczeń zdrowotnych bez zgody pacjenta, a nawet wbrew jego woli (tzw. przymus). Jednym z rodzajów przymusu występującego w prawie jest przymus medyczny. Przymus w ochronie zdrowia jest stosowany wobec osób, które nie potrafią sobie poradzić same ze sobą, a także w stosunku do ludzi, którzy zagrażają swojemu życiu i zdrowiu lub zdrowiu albo życiu innych osób.

Przymus medyczny

Cechą wspólną wszystkich form przymusu medycznego (w ochronie zdrowia) jest interwencja medyczna niezależnie od, a niekiedy także wbrew woli pacjenta. Przez postępowanie przymusowe w medycynie rozumie się leczenie lub inne postępowanie, także hospitalizację lub inne formy faktycznego pozbawienia wolności, które może być legalnie podjęte, nawet mimo sprzeciwu pacjenta. Postępowanie przymusowe może być prowadzone tylko w sytuacjach i przy spełnieniu warunków określonych w odpowiednich ustawach. Rodzaje przymusu występujące w medycynie to:
a)    przymusowe badanie,