Reakcja anafilaktyczna – przyczyny, rozpoznanie, postępowanie

Ostra reakcja anafilaktyczna może doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego. Konieczne jest właściwe rozpoznanie, a następnie zdecydowane i szybie wdrożenie odpowiedniego postępowania, gdyż w bardzo krótkim czasie wstrząs anafilaktyczny może doprowadzić do zgonu.

Słowa kluczowe: anafilaksja, objawy, rozpoznanie, farmakoterapia, reakcja anafilaktyczna

Na podstawie danych epidemiologicznych zawartych w Wytycznych ERC występowanie przypadków anafilaksji ustala się na poziomie między 30 a 950 przypadków na 100 000 osób rocznie. Jako jeden ze stanów zagrażających życiu wymaga działań w zakresie ratownictwa medycznego. Największymi zagrożeniami podczas anafilaksji są brak drożności dróg oddechowych oraz problem z oddychaniem, korelujący z zaburzeniami ze strony układu krążenia połączonymi przeważnie ze zmianami skórnymi.

Nie ma jednej ogólnie akceptowanej definicji. The European Academy of Allergology and Clinical Immunology Nomenclature Committee zaproponował następującą ogólną definicję: „anafilaksja jest ciężką, zagrażającą życiu, uogólnioną lub układową reakcją nadwrażliwości”.

Reakcja anafilaktyczna - przyczyny

Jako źródło czynników alergicznych prowadzących do anafilaksji u dzieci możemy wymienić pokarmy, ponieważ elementy diety, takie jak różne rodzaje mleka zastępczego czy orzechy, spożywane są przez dzieci po raz pierwszy, przez co rodzice nie posiadają wiedzy na temat alergii na te czynniki. U dorosłych przyczyną anafilaksji są: leki, lateks używany w medycynie, związki chemiczne czy po prostu pierwiastki (przykładem może być cynk, który w zakładach przetwórstwa metali jest powodem interwencji ratowniczych w przypadku dłuższego i przewlekłego kontaktu osób pracujących przy elementach metalowych bezpośrednio po procesie cynkowania). Reakcja anafilaktyczna jest obserwowana po podaniu leków następujących grup: zwiotczających mięśnie, antybiotyków, niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz kwasu acetylosalicylowego (ASA). Podsumowując, każdy pokarm oraz lek może wywołać nagłą reakcję alergiczną. Rokowanie w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej jest pozytywne, obarczone niską śmiertelnością.