Reakcja nadwrażliwości na lek w praktyce ZRM – opis przypadku

Celem farmakoterapii jest osiągnięcie zamierzonego celu terapeutycznego. Stosowanie i podaż leków w ratownictwie medycznym może wiązać się z wystąpieniem reakcji niepożądanych. W artykule została przedstawiona reakcja nadwrażliwości pod postacią rzadko spotykanego zespołu Stevensa-Johnsona.

Słowa kluczowe: reakcja nadwrażliwości, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, leki, zespoły ratownictwa medycznego

Celem stosowania farmakoterapii jest osiągnięcie oczekiwanego efektu terapeutycznego. Obok pożądanych efektów możliwe jest również wystąpienie powikłań będących efektem niepożądanego działania leku (adverse drug reaction – ADR). Zgodnie z definicją przyjętą w 1972 roku przez Światową Organizację Zdrowia jest to każde działanie, które jest niekorzystne i niepożądane, występujące w trakcie stosowania leku w dawkach zalecanych. Ocenia się, że ADR jest jedną z dziesięciu głównych przyczyn zgonów i stanowi przyczynę od 10 do 15% wszystkich hospitalizacji (1, 2). W retrospektywnym badaniu przeprowadzonym w Stanach Zjednoczonych działania niepożądane leków stwierdzono u 67% hospitalizowanych, z czego u jednej trzeciej prowadziły one do śmierci, powodując około 100 000 zgonów rocznie (3).

W polskim prawie farmaceutycznym znaleźć można definicje niepożądanych działań produktów leczniczych, które podzielone zostały ze względu na ich charakter. Za wymagające szczególnej uwagi uznano powikłania ciężkie, czyli takie, które bez względu na stosowaną dawkę powodują wystąpienie stanów zagrożenia życia (4).W praktyce ZRM najczęściej spotykanymi niepożądanymi działaniami leków są objawy ze strony układu krążenia, oddechowego, ośrodkowego układu nerwowego oraz układu immunologicznego.