Repetytorium postępowania we wstrząsie anafilaktycznym

Reakcja anafilaktyczna (anafilaksja) jest ciężkim stanem bezpośredniego zagrożenia życia, to uogólniona albo ogólnoustrojowa reakcja nadwrażliwości alergicznej lub niealergicznej. Występująca nadwrażliwość to powtarzalne objawy podmiotowe i przedmiotowe wywołane w wyniku ekspozycji na dany bodziec w dawce tolerowanej zwykle przez osoby zdrowe. Na podstawie danych statystycznych szacuje się, że jedna na 300 osób doświadczy anafilaksji w swoim życiu. Według danych statystycznych śmiertelność wśród pacjentów z anafilaksją wynosi < 1%. Autorzy omówili w artykule reakcję anafilaktyczną oraz zaprezentowali postępowanie w przypadku jej wystąpienia.

Słowa kluczowe
anafilaksja, reakcja anafilaktyczna, wstrząs anafilaktyczny

Wytyczne postępowania we wstrząsie anafilaktycznym

Wieloletnia obserwacja pacjentów, u których postawiono rozpoznanie wstrząsu anafilaktycznego, doprowadziła do stworzenia wytycznych postępowania w tym zakresie. Opisy i algorytmy postępowania znajdziemy zarówno w wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji z roku 2021 w rozdziale 6 Zatrzymanie krążenia w sytuacjach szczególnych, jak i wytycznych Resuscitation Council UK. Oba te źródła rekomendują jako pierwsze podanie należnej dawki adrenaliny w jedną trzecią środkową przednio-bocznej części uda. W przypadku osób dorosłych niezmiennie od wielu lat jest to 0,5 mg adrenaliny. Również to postępowanie w takiej dawce jest wymieniane w pierwszej kolejności jako niezbędna czynność podejmowana przy pacjencie prezentującym objawy wstrząsu anafilaktycznego. Druga dawka leku powinna zostać podana po upływie 5 min od pierwszej dawki w przypadku braku skuteczności pierwotnie wdrożonego leczenia. Podana domięśniowo adrenalina w okolicy przednio-bocznej części uda będzie skuteczna w kilka minut, ponieważ ta okolica mięśniowa charakteryzuje się dobrym ukrwieniem wskutek dużej aktywności mięśnia czworogłowego uda przystosowanego do znacznego wysiłku. Dawki adrenaliny należy modyfikować w zależności od wieku. Ogólnie, według założeń wytycznych u dzieci należy podawać 0,01 mg/kg masy ciała. Z kolei European Academy of Allergy and Clinical Immunology zaleca, aby u dorosłych i dzieci ≥ 25 kg masy ciała podać 0,3 mg, a u dzieci od 7,5 do < 25 kg – 0,15 mg. Jednakże najnowsze wytyczne wspomnianej powyżej Resuscitation Council UK zalecają stosowanie u dorosłych i dzieci > 12 lat 0,5 mg (