Stany naglące w neurochirurgii dzieci: urazy czaszkowo-mózgowe

W przypadku krwiaka nadtwardówkowego objawy charakterystyczne mogą nie wystąpić bezpośrednio po urazie. W tej grupie pacjentów można mówić, iż wystąpił u nich okres utajenia objawów. Zazwyczaj jego długość będzie inna dla krwawienia tętniczego niż żylnego. Takie opóźnienie może wynosić w przypadku uszkodzenia tętnicy około 12 godzin, a w przypadku uszkodzenia żyły, które spowodowało nagromadzenie się krwi i powstanie krwiaka, nawet kilka dni. Niebezpieczeństwo związane z występowaniem krwiaków nadtwardówkowych w porównaniu z krwiakami podtwardówkowymi jest wyższe, ponieważ tempo ich ewolucji jest znacznie szybsze.

Leczenie krwiaka nadtwardówkowego powinno być ukierunkowane na pobyt oraz specjalistyczne procedury z zakresu neurochirurgii. Wynik leczenia jest najczęściej zależny od szybkości rozpoznania występującej patologii i podjęcia specjalistycznego leczenia, przede wszystkim operacyjnego. Jeżeli stan pacjenta ulega gwałtownej destabilizacji, a istnieją jednoznaczne objawy kliniczne IICP, można podjąć pilną trepanację, w przypadku gdy opóźnienie rozpoczęcia operacji mogłoby skutkować zgonem pacjenta. Alternatywnym do trepanacji możliwym leczeniem operacyjnym jest podjęcie kraniotomii osteoplastycznej. Procedura ta należy do bardziej skomplikowanych, obciąża pacjenta w większym stopniu, a w dodatku możliwość jej wykonania może wymagać transportu pacjenta do ośrodka referencyjnego, podczas gdy trepanację w trybie pilnym, ze względu na bezpośredni stan zagrożenia życia pacjenta, może wykonać lekarz dyżurujący na SOR-ze.

Kraniotomia w porównaniu z trepanacją umożliwia szersze leczenie, ponieważ z jej pomocą można nie tylko usunąć krwiaka i dzięki temu zredukować wzmożone ciśnienie wewnątrzczaszkowe, ale także zlokalizować i zabezpieczyć miejsce krwawienia, co zapobiega nawrotowemu gromadzeniu się krwi. Trepanacja umożliwia tylko ewakuację krwiaka bez możliwości zaopatrzenia źródła krwawienia.