Wczesna opieka poresuscytacyjna w zespole ratownictwa medycznego

U poszkodowanego po nagłym zatrzymaniu krążenia dochodzi do szeregu zmian patologicznych związanych zarówno z samym zatrzymaniem krążenia, jak i z następującą reperfuzją tkanek i narządów. Właściwe postępowanie z poszkodowanym, w tym wykonanie pełnego badania po uzyskaniu powrotu spontanicznego krążenia i wprowadzenie odpowiednich procedur i farmakoterapii już w fazie przedszpitalnej, zwiększa szanse na szybki powrót do zdrowia i zminimalizowanie niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych.

Słowa kluczowe

powrót spontanicznego krążenia, opieka poresuscytacyjna, nagłe zatrzymanie krążenia

Uzyskanie powrotu spontanicznego krążenia (ROSC) stanowi cel każdej podejmowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Jest to jednak dopiero pierwszy krok na drodze do całkowitego wyzdrowienia poszkodowanego i jego powrotu do normalnej aktywności. U chorych w stanie nagłego zatrzymania krążenia (NZK) dochodzi do wielu patologicznych zmian związanych z niedotleniem tkanek i narządów i z następującą reperfuzją zarówno w trakcie RKO, jak i po wystąpieniu ROSC. Zjawisko to nosi nazwę zespołu objawów po zatrzymaniu krążenia. Składają się na niego:

• uszkodzenie mózgu,
• dysfunkcja mięśnia sercowego,
• ogólnoustrojowe niedotlenienie i odpowiedź na reperfuzję,
• utrwalone zmiany patologiczne.

Nasilenie zespołu poresuscytacyjnego uzależnione jest zarówno od czasu trwania resuscytacji, jak i od przyczyny zatrzymania krążenia. Poresuscytacyjne uszkodzenie mózgu objawia się śpiączką, drgawkami, miokloniami, różnego stopnia upośledzeniem funkcji poznawczych i śmiercią mózgu.