Zatorowość płucna w ciąży

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (zatorowość płucna i zakrzepica żył głębokich) jest istotną przyczyną chorobowości i umieralności związanej z ciążą w krajach rozwiniętych. Stanowi 9% przyczyn zgonów w tej populacji. Artykuł przybliża objawy zatorowości płucnej oraz postępowanie w przypadku jej rozpoznania.

Słowa kluczowe
zatorowość płucna, ciąża, choroba zakrzepowo-zatorowa

Definicja

Zatorowość płucna to zamknięcie lub zwężenie tętnicy płucnej albo części jej odgałęzień przez materiał zatorowy:

• skrzeplina najczęściej pochodzi z żył głębokich kończyn dolnych lub miednicy mniejszej (ZP jest wówczas kliniczną manifestacją zakrzepicy żył głębokich);
• sporadycznie przyczynę ZP stanowią: płyn owodniowy, powietrze (przy zakładaniu cewnika do żył centralnych lub usuwaniu go z nich), tkanka tłuszczowa (przy złamaniu kości długich), masy nowotworowe, ciało obce (np. po embolizacji) (1).

Epidemiologia

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (zatorowość płucna i zakrzepica żył głębokich) jest istotną przyczyną chorobowości i umieralności związanej z ciążą w krajach rozwiniętych i stanowi 9% przyczyn zgonów w tej populacji (2). Zarówno ciąża, jak i połóg zwiększają ryzyko ŻChZZ 4-5-krotnie w porównaniu do kobiet nieciężarnych w tym samym wieku. Częstość występowania ZP w ciąży to 0,03% (3, 4). Ok. 40-60% przypadków ZP związanych z ciążą przypada na okres połogu (5). Najwyższe ryzyko wystąpienia ŻChZZ występuje bezpośrednio po porodzie. Ryzyko wystąpienia zatorowości płucnej w ciąży wzrasta do 7,6%, jeżeli pacjentka w przeszłości chorowała na ŻChZZ.