Adenozyna jako element postępowania w częstoskurczach z wąskim zespołem QRS

Adenozyna jako lek

Adenozyna jest związkiem chemicznym naturalnie występującym w organizmie człowieka. Pełni pośrednią, ale ważną funkcję w przekazywaniu energii, kodowaniu informacji genetycznych oraz przekazuje informacje w szlakach transdukcji sygnału wewnątrz komórki. Zwalnia przewodnictwo w węźle przedsionkowo-komorowym. Nie ma natomiast większego wpływu na inne części mięśnia sercowego i drogi przewodzenia. Stąd też może być stosowana w celu przerwania zaburzeń rytmu serca pochodzenia nadkomorowego.

Adenozyna - działanie

W wyniku działania adenozyny otwierają się kanały potasowe w węźle zatokowym. Powoduje to hiperpolaryzację, a w efekcie – zmniejszenie pobudliwości jego komórek. Adenozyna blokuje także kanały wapniowe w węźle przedsionkowo-komorowym, powodując zmniejszenie szybkości przewodzenia. Oba te zjawiska przyczyniają się do zmniejszenia częstości impulsów docierających do komór i zwolnienia pracy serca (6). Okres półtrwania leku wynosi kilkanaście sekund (10-15 s) ze względu na szybki wychwyt przez erytrocyty i rozkład przez enzymy w nim zawarte. Z uwagi na to adenozynę należy podawać w szczególny sposób.

Wybraną dawkę leku pobiera się z fiolki i bez rozcieńczenia podaje przez kaniulę założoną do dużego naczynia żylnego (np. żyła w dole łokciowym). Preparat podaje się w szybkim wstrzyknięciu (1-3 s), po czym natychmiast przepłukuje się kaniulę 20 ml soli fizjologicznej. Napad pSVT powinien ustąpić w ciągu 1-2 minut. Zgodnie z Wytycznymi ERC 2015 dawka początkowa adenozyny dla osoby dorosłej w przypadku miarowego częstoskurczu z wąskimi zespołami QRS wynosi 6 mg, a kolejne dwie – po 12 mg. Jeżeli po podaniu dawki początkowej u chorego wystąpi blok przedsionkowo-komorowy, należy zaprzestać dalszego podawania leku.