Czy to już ROSC? Nie! To świadomość indukowana resuscytacją

Wielokrotnie w sieci pojawiały się filmy, w których widać, jak świadkowie zdarzenia prowadzą RKO, podczas gdy poszkodowany odpycha ich od siebie. Większość z nich wygląda na krytyczny błąd w ocenie świadomości i oddechu poszkodowanego, wskutek czego całość może wyglądać dość humorystycznie.

Czy jest jednak możliwe, by nie był to błąd, a pacjent faktycznie był w stanie nagłego zatrzymania krążenia? Czy wysokiej jakości uciski klatki piersiowej mogą choć w minimalnym stopniu zapewnić na tyle odpowiednią perfuzję mózgową, by uruchomić świadomość pacjenta?

W poniższej pracy opisana została świadomość indukowana resuscytacją. Zjawisko choć rzadkie, to wraz z rosnącą powszechnością urządzeń do mechanicznej kompresji klatki piersiowej z pewnością będzie coraz częstszym widokiem w codziennej praktyce zawodowej ratownika medycznego.

Słowa kluczowe

resuscytacja, świadomość, uciski klatki piersiowej, podstawowe zabiegi resuscytacyjne, zaawansowane zabiegi resuscytacyjne

Nagłe zatrzymanie krążenia spotyka rocznie prawie 800 000 ludzi, z czego nawet ok. 400 000 przypadków jest w samej Europie, a 350 000 z nich występuje pozaszpitalnie. Przyczyny zatrzymań krążenia są różne i mogą dotyczyć wszystkiego. Niezależnie jednak od mechanizmu, który doprowadził do NZK, by uratować poszkodowanego, niezbędne jest, by zainicjować tzw. łańcuch przeżycia.

Najważniejsze ogniwo w tymże łańcuchu tworzy reakcja świadków zdarzenia. To właśnie od nich zależy, jak silny, a raczej jak skuteczny, będzie łańcuch i w dużej mierze jakich rokowań można się spodziewać względem przeżywalności i jakości życia pacjenta po pozaszpitalnym NZK. Jak jednak wiadomo – łańcuch jest na tyle mocny, jak mocne jest jego najsłabsze ogniwo. Wniosek, jak podwyższyć przeżywalność pozaszpitalnych NZK nasuwa się sam – edukacja społeczna dotycząca udzielania pierwszej pomocy! Szczególnie kluczowe znaczenie podczas prowadzenia RKO ma jakość uciśnięć klatki piersiowej i jak najmniejsza przerwa między nimi. Tę kwestię podkreślają również wytyczne ERC 2021. Uciskając klatkę piersiową, powodujemy zastępcze działanie serca jako pompy ssąco-tłoczącej krew do i z naczyń oraz narządów, w tym również do mózgu. Czy więc możliwe jest, by uciskaniem klatki piersiowej podtrzymać perfuzję mózgową na tyle, aby mogła wystąpić świadomość pacjenta?