Donosowa podaż leków w stanach nagłych

W wielu sytuacjach istotne znaczenie dla pacjenta w stanie zagrożenia życia ma czas, jaki upłynie do momentu wdrożenia skutecznej analgezji, sedacji proceduralnej czy przerwania napadu drgawek. Uzyskanie dostępu dożylnego czy doszpikowego nie zawsze jest możliwe, a szczególne trudności mogą pojawić się w grupie pacjentów pediatrycznych. Rozwiązaniem wielu problemów we wdrożeniu farmakoterapii może być podaż leków donosowo. Celem artykułu jest omówienie praktyki „off-label”.

Słowa kluczowe
leki donosowe, stany nagłe, praktyka off-label

Podaż leków donosowo w opiece przedszpitalnej czy wczesnoszpitalnej jest praktycznie zawsze praktyką off-label. Off-label to pozarejestracyjne zastosowanie leku – czyli poza charakterystyką produktu leczniczego (ChPL). Pojęcie „off-label” jest związane ze zmianą w dawce podaży, drodze podania lub wskazaniu do stosowania leku. Praktyka leczenia off-label jest stosowana na całym świecie. Choć najczęściej taka praktyka jest stosowana w pediatrii, onkologii i psychiatrii, to warto zwrócić uwagę na możliwości takiego zastosowania niektórych leków w stanach nagłych. Szacuje się, że podawanie leków off-label występuje w 7,5-15% typowych wskazań internistycznych, 30-50% przypadków onkologicznych i nawet 90% przypadków neonatologicznych i w onkologii pediatrycznej.

Aspekt prawny

Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym podaje, że ratownik medyczny postępuje zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej oraz z należytą starannością. Obowiązek ten często musi zostać skonfrontowany z rejestracją konkretnego leku.