Drożność dróg oddechowych z perspektywy podstawowego zespołu ratownictwa medycznego ‒ cz. I

Rzetelna ocena, niezwłoczne udrożnienie i utrzymanie drożności dróg oddechowych stanowi priorytet w działaniu z pacjentem znajdującym się w stanie bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia. Ma to szczególne znaczenie z perspektywy możliwości podstawowych (P) zespołów ratownictwa medycznego (ZRM). Artykuł poświęcono przedstawieniu prawnych uwarunkowań udrożnienia dróg oddechowych przez ratowników medycznych oraz przedstawiono w nim algorytmy oceny trudnych dróg oddechowych. Jest to pierwsza praca z cyklu.

Słowa kluczowe
drogi oddechowe, ZRM, algorytmy oceny trudnych dróg oddechowych

Summary
Reliable assessment, immediate clearing and maintenance of airway patency are a priority in managing a patient in a condition of direct threat to health and life. This is particularly important from the perspective of the capabilities of basic (type P) emergency medical teams.

The paper presents the legal considerations of airway clearing by paramedics and difficult airway management algorithms. This is the first part in a series of articles.

Keywords
respiratory tract, emergency medical team, difficult airway management algorithms

Ze wszystkich około 1600 systemowych ZRM-ów w Polsce blisko 70% stanowią zespoły o specyfikacji podstawowej – około 1100. Obsadę medyczną u większości dysponentów stanowi dwuosobowy personel medyczny, tj. ratownicy medyczni i/lub pielęgniarze systemu (bez obecności lekarza na pokładzie ambulansu). Działając w warunkach przedszpitalnych, często nakłada się wiele czynników mogących powodować utrudnienia bądź wręcz uniemożliwiać wykonanie danej procedury na drogach oddechowych pacjenta. Wpływ na potencjalne trudności czy niepowodzenie mają np. ogólne warunki interwencji, tj.: miejsce, oświetlenie, pora dnia/roku, warunki atmosferyczne oraz przede wszystkim presja czasu przy ograniczonych przeważnie w chwili podjęcia interwencji siłach i środkach (ŚIŚ). Europejska Rada Resuscytacji (ERC) w uniwersalnym akronimie badania i oceny pacjenta rekomenduje schemat ABCDE, w którym A oznacza airways, czyli drożność dróg oddechowych. Należy jasno podkreślić, że podejście do poruszanej tematyki udrożnienia dróg oddechowych w sposób powierzchowny, pobieżny może nieść ze sobą katastrofalne skutki. Bez drożnych dróg oddechowych narasta krytyczna hipoksja rzutująca na funkcjonowanie całego organizmu, w tym szczególnie wrażliwy na