EKG w pediatrii. Wprowadzenie do elektrokardiografii – cz. I

EKG stanowi bardzo ważne narzędzie diagnostyczne, a jego siła jest w pełni zależna od poziomu umiejętności interpretacji badacza. Wykonanie EKG jest niezastąpione w przypadku dzieci z zaburzeniami rytmu serca i zaburzeniami przewodnictwa impulsu elektrycznego oraz z bólem w klatce piersiowej. Prawidłowe techniczne wykonanie badania jest kluczem do jego późniejszej oceny. Podczas interpretacji EKG u dzieci należy zwrócić szczególną uwagę na wiek dziecka, a co za tym idzie – na odmienności w fizjologii wieku dziecięcego, które na różnym etapie mogą dawać charakterystyczny obraz na zapisie krzywej EKG.

Słowa kluczowe: EKG, pediatria ratunkowa, EKG w pediatrii

Medycyna ratunkowa to stosunkowo młoda dziedzina medycyny ogólnej. Elementem pracy każdego lekarza, ratownika medycznego i pielęgniarki w Systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego jest kontakt z chorym dzieckiem. Faktycznie stosunkowo rzadkie przypadki wyjazdów zespołów ratownictwa medycznego (ZRM) stanowią wizyty do dzieci z problemami kardiologicznymi. Wobec tego czy wykonanie zapisu EKG z technicznego punktu widzenia, a co za tym idzie – i jego interpretacja stanowią poważny problem w medycynie ratunkowej? Czy fakt tak małej liczby wyjazdów do dzieci z zaburzeniami rytmu serca, bólem w klatce piersiowej, zwalnia nas z obowiązku posiadania niezbędnej wiedzy w tym zakresie? Czy posługiwanie się standardowymi zasadami oceny EKG (wykorzystanie modelu interpretacji EKG u dorosłego pacjenta) w przypadku pacjenta pediatrycznego jest prawidłowym i wystarczającym postępowaniem? Te pytania i problemy są rzadkim przedmiotem analizy w gronie praktyków. Skąd takie podejście? Być może w toku kształcenia lekarzy i ratowników medycznych zwraca się zbyt małą uwagę na naukę interpretacji zapisów EKG.

Zatem jeśli w trakcie dyżuru będziesz miał pacjenta pediatrycznego po utracie przytomności lub – gorzej – dziecko, u którego będą manifestowały się objawy wstrząsu kardiogennego, znajdziesz się w typowej sytuacji, kiedy wykonanie i interpretacja zapisu EKG są niezbędne. Wiele decyzji na tym etapie postępowania będzie zależnych od wyniku interpretacji EKG.

Poniższy artykuł oraz jego kontynuacja w kolejnych wydaniach czasopisma nie mają stanowić nowego ujęcia problemu wykonywania EKG u dzieci. Mają natomiast posłużyć lepszemu poznaniu zasad wykonywania i interpretacji EKG w pediatrii ratunkowej, w szczególności ratownikom medycznym.