Farmakoterapia bólu pourazowego – dlaczego metoksyfluran jest tak ważny w praktyce ratownika medycznego?

Ból pourazowy wymaga skutecznego i bezpiecznego postępowania analgetycznego. W praktyce oprócz klasycznych analgetyków stosowane są obecnie leki, które z uwagi na swój mechanizm działania, jak i możliwość bezinwazyjnego podania uzupełniają możliwości skutecznego i bezpiecznego postępowania przeciwbólowego. Jednym z nich jest metoksyfluran, który podawany w miejscu zdarzenia powoduje szybkie i równocześnie krótkie działanie analgetyczne nieobarczone ryzykiem występowania ciężkich działań niepożądanych.

Słowa kluczowe

ból, uraz, farmakoterapia, metoksyfluran

Urazy są trzecią pod względem częstości (po chorobach układu krążenia i nowotworach) przyczyną zgonów. Są ponadto drugą przyczyną niezdolności do pracy. Z roku na rok istotnie poprawia się skuteczność działań zespołów ratowniczych, zarówno na miejscu zdarzenia, jak i podczas transportu. Sprawia to, że do szpitalnych oddziałów ratunkowych (SOR) trafia coraz większa liczba poszkodowanych w wypadkach z ciężkimi urazami obejmującymi wiele okolic ciała, którym towarzyszą dolegliwości bólowe o bardzo silnym natężeniu. Ból jest nieuchronnym następstwem urazu, a jego natężenie zależy nie tylko od rozległości i ciężkości urazu, ale również od jego lokalizacji. Dlatego też ból somatyczny wywołany przez otarcia naskórka i stłuczenie tkanek miękkich tułowia może być przyczyną mniej nasilonych dolegliwości bólowych niż ból trzewny towarzyszący izolowanemu urazowi brzucha.

Strategia postępowania przeciwbólowego

Szczególnym rodzajem bólu, który jest następstwem urazów w zakresie somato-sensorycznych struktur obwodowego lub ośrodkowego układu nerwowego jest ból neuropatyczny, który może być konsekwencją urazowej amputacji lub zmiażdżenia kończyny, awulsji splotu ramiennego czy też uszkodzenia korzeni nerwów krzyżowych podczas złamań miednicy. Uszkodzenia te prowadzą do strukturalnych i funkcjonalnych zmian w neuronach, czego następstwem może być wystąpienie tzw. przetrwałego bólu pourazowego, czyli patologicznego bólu o znacznym stopniu nasilenia, który może się utrzymywać nawet przez wiele lat. Stawia to przed zespołami zajmującymi się leczeniem chorych z ciężkimi obrażeniami ciała wysokie wymagania.