Funkcjonowanie Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w czasie epidemii

Strefa ciepła jest strefą pośrednią (buforową), umożliwiającą bezpieczne przejście ze strefy gorącej (skażonej) do strefy zimnej (czystej) i odwrotnie. W strefie tej personel medyczny dokonuje zamiany odzieży ochronnej. W razie konieczności w strefie tej dokonuje się również dekontaminacji.

Strefa zimna to obszar, w którym nie występuje czynnik zakaźny, co pozwala na wykorzystanie tradycyjnych środków ochrony i standardowych procedur postępowania (8, 9, 10). Modelowy sposób organizacji oddziału z wydzielonymi strefami przedstawiono na rys. 1.

W gestii kierownictwa szpitala i szpitalnego oddziału ratunkowego jest odpowiednie zmodyfikowanie infrastruktury leczniczej i organizacji pracy oddziału, by mógł on zapewnić bezpieczne funkcjonowanie personelu medycznego i możliwość prowadzenia skutecznej diagnostyki oraz leczenia pacjentów.

Wstępne wyznaczenie opisanych powyżej stref bezpieczeństwa w SOR-ze, jak i w całym szpitalu może wymagać ich późniejszej reorganizacji. W skrajnej sytuacji może zaistnieć potrzeba wydzielenia oddziału ratunkowego w całości jako strefy gorącej, a na zewnątrz szpitala zorganizowania strefy ciepłej i zimnej w postaci namiotów lub zestawów kontenerowych. Możliwe jest również dobudowanie do SOR-u dodatkowych pomieszczeń izolacyjnych o konstrukcji kontenerowej. Istnieją różne modele organizacji i zwiększania możliwości pracy SOR-u. Wszystko to jest uzależnione od sytuacji epidemicznej i wynikających z tego potrzeb, architektury SOR-u oraz szpitala i zadań, jakie ma spełniać dany SOR w aspekcie funkcjonowania całego szpitala i lokalnego systemu ochrony zdrowia.

Dyskusja

Zorganizowanie poprawnego i bezpiecznego funkcjonowania SOR-u w dobie epidemii jest niezwykle trudnym wyzwaniem. Specjaliści medycyny katastrof tradycyjnie zalecają przygotowanie pracy szpitala, w tym przede wszystkim SOR-u, na dwa typy zagrożeń, zewnętrzne i wewnętrzne (9). Zewnętrzne dotyczą zdarzeń mających miejsce poza szpitalem. Z kolei wewnętrzne dotyczą zdarzeń, które mają miejsce wewnątrz szpitala. Te dwa modele działania w obliczu zagrożenia czynnikiem wysoce zakaźnym nie do końca sprawdzają się w praktyce. Zawsze istnieje ryzyko przeniesienia zagrożenia wraz z pacjentem na teren szpitala (SOR-u), powodując zmianę jego funkcjonowania. Dodatkowo, istnieje ryzyko przeniesienia patogenu na teren szpitala przez personel medyczny lub niemedyczny zatrudniony w szpitalu, nieświadomy bezobjawowego zakażenia nabytego poza szpitalem. Zatem zagrożenia zewnętrzne i wewnętrzne bardzo mocno wzajemnie się przenikają, co stwarza poważne problemy w przygotowaniu odpowiedniej infrastruktury leczniczej w SOR-ze i sprawnie funkcjonującego systemu zarządzania.