Hipotermia przypadkowa – postępowanie przedszpitalne oraz wewnątrzszpitalne

Człowiek jest istotą stałocieplną, więc za prawidłowe funkcjonowanie jego organizmu odpowiada zdolność do utrzymywania homeostazy termicznej. Aby było to możliwe, konieczne jest precyzyjne działanie układów umożliwiających zachowanie równowagi między wytwarzaniem, akumulacją i utratą ciepła. Stała temperatura ciała pozwala na sprawność metaboliczną ustroju, ze względu na różną aktywność enzymów w zależności od temperatury. Najczęściej w celu zobrazowania procesów termoregulacji w ciele człowieka stosowany jest dwuskładnikowy model cieplny Gagge. Tworzą go dwa walce – wewnętrzny, czyli tzw. kora (mózg, narządy klatki piersiowej i jamy brzusznej) o temperaturze około 37°C, oraz zewnętrzny, tzw. powłoka (tkanka tłuszczowa, mięśnie i skóra) o temperaturze 28-35°C. Obniżenie temperatury kory poniżej 35ºC określane jest jako hipotermia, którą klasyfikuje się według kryterium pochodzenia jako przypadkową (np. spowodowaną przez niską temperaturę otoczenia, leki, choroby) lub indukowaną (terapeutyczną) oraz na podstawie stopnia głębokości jako łagodną, umiarkowaną i ciężką. Klasyfikacja według temperatury nie jest uniwersalna.

Słowa kluczowe

hipotermia, temperatura, ROSC, ECMO, HOPE, ICE, USG

Informacje ogólne

Hipotermia przypadkowa jest zdefiniowana jako mimowolny spadek temperatury głębokiej ciała poniżej 35°C. Jej występowanie w Polsce określa się na 5 przypadków na 100 000 osób, jednakże uważa się tę liczbę za niedoszacowaną. U zdrowych osób może być spowodowana przebywaniem w niskich temperaturach – mówimy wtedy o hipotermii pierwotnej.

W hipotermii wtórnej rolę odgrywają współistniejące choroby pacjenta oraz narażenie na różne substancje. Ich wpływ może być wyrażony poprzez trzy mechanizmy: