Kiedy nie ma już wyboru – dostęp doszpikowy

Dostęp doszpikowy nie jest trudny przy użyciu dostępnych urządzeń. Jednakże właściwe wyznaczenie miejsca do skutecznego uzyskania tej drogi podawania leków może być problematyczne bez elementarnej wiedzy. Niniejszy artykuł opisuje dostęp doszpikowy, ale również niezbędny sprzęt, który umożliwia skuteczne przeprowadzenie czynności.

Słowa kluczowe

dostęp doszpikowy, wkłucie doszpikowe, kaniulacja, szpik kostny

Dostęp doszpikowy (intra os – i.o.) poświęcono mu wiele miejsce w 3. rozdziale Wytycznych Resuscytacji 2015 dotyczącym zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych. Zgodnie z zawartą tam wiedzą, do rozważenia zapewnienia dostępu i.o. powinno się przejść, kiedy wykonanie dostępu dożylnego (intra venam – i.v.) jest trudne lub niemożliwe. Wytyczne nie zawierają jednak w swojej treści konkretnych ram czasowych dopuszczalnych prób uzyskania dostępu i.v. ani ich liczby u osób dorosłych. Do decyzji kierownika Zespołu Ratownictwa Medycznego (ZRM) należy czas, w którym wykonany zostanie dostęp i.o. Jak w większości kwestii decyzyjnych dziedziny medycyny ratunkowej, tak i w tym przypadku pomocne będą: algorytmy postępowania, doświadczenie osób udzielających medycznych czynności ratunkowych (MCR) oraz wiedza kliniczna co do wskazań, przeciwwskazań, możliwości i skutków uzyskania dostępu i.o. We wszystkich tych krokach pomocny będzie także „złoty środek”, którym jest zdrowy rozsądek osób podejmujących MCR.