Kiedy omdlenie wziąć pod lupę? Część I

Omdlenie jest jednym z częstych powodów wezwań zespołów ratownictwa medycznego. W artykule omówiono charakterystykę omdleń oraz metody ich rozpoznawania w warunkach przedszpitalnych. Zwrócono uwagę na istotę czynników wysokiego ryzyka mogących prowadzić do niekorzystnych zdarzeń sercowych, do śmierci włącznie.

Słowa kluczowe: omdlenie, patofizjologia, omdlenie wazowagalne, omdlenie kardiogenne

Przemijająca utrata przytomności to jedna z częstych przyczyn interwencji zespołów ratownictwa medycznego i zgłaszania się pacjentów do szpitalnego oddziału ratunkowego. Należy zdać sobie sprawę, że poszukiwanie przyczyn i prawidłowa diagnoza utraty przytomności wymagają podjęcia szeregu interdyscyplinarnych działań. Istnieje bowiem wiele jednostek chorobowych, których jednym z głównych objawów jest utrata przytomności. Zaliczają się do nich zachorowania, które bezwzględnie wymagają dalszego leczenia i hospitalizacji, oraz takie, które wymagają jedynie leczenia ambulatoryjnego.

W 2018 roku zespół ekspertów opracował zalecenia dotyczące rozpoznawania i leczenia omdleń. W wytycznych dokonano podziału przemijającej utraty przytomności na:

• przemijającą utratę przytomności z powodu urazu głowy,
• nieurazową przemijającą utratę przytomności (1).

Przemijająca utrata przytomności (TLOC) – to stan rzeczywistej lub pozornej utraty przytomności z nieświadomością, charakteryzujący się niepamięcią tego okresu, nieprawidłową kontrolą motoryki ciała, brakiem odpowiedzi na bodźce i krótkim czasem trwania. Do nieurazowej utraty przytomności zalicza się: omdlenie, drgawki padaczkowe, przyczyny psychogenne oraz rzadkie przyczyny (bezdech z sinicą, krwawienie podpajęczynówkowe) (1).