Leki przeciwwymiotne w zespołach ratownictwa medycznego – metoclopramid, ondansetron, tietylperazyna

Uwagi:

• nieskuteczny w nudnościach i wymiotach pochodzenia błędnikowego,
• nasila działanie etanolu i paracetamolu, ponieważ przyspiesza ich wchłanianie,
• kategoria B u ciężarnych – zastosowanie w przypadku zdecydowanej konieczności,
• może potęgować działanie opioidów (wpływ na receptor D2), dlatego w połączeniu np. z morfiną można uzyskać lepszy efekt terapeutyczny morfiny przy zmniejszonej dawce. Jednak morfina zmniejsza skuteczność metoclopramidu.

Ondansetron

Ondansetron, znany również pod nazwą handlową Zofran, blokuje receptory serotoninowe 5-HT3, zlokalizowane na dnie IV komory oraz na zakończeniach nerwu błędnego w przewodzie pokarmowym. Hamuje wymioty związane z niekorzystnym wpływem leków cytostatycznych, radioterapii, a także wymioty związane z uwalnianiem serotoniny w jelicie cienkim. Nie ma właściwości uspokajających. Lek ten występuje jako roztwór do wstrzykiwań (ampułka 4 mg/2 ml oraz 8 mg/4 ml), który można podać drogą dożylną i domięśniową. Występuje także w formie tabletek, czopków i syropu. Decydując się na podanie tego leku drogą dożylną, należy rozcieńczyć go w 20 ml 0,9-proc. NaCl. Dawka u dorosłych to 8 mg (wstrzyknięcie dożylne trwające przynajmniej 30 sekund), natomiast dawka u pacjenta pediatrycznego (po 1 mż.) – 0,1-0,15 mg/kg mc. Dawki powyżej 8 mg (maksymalnie do 32 mg) powinny być podawane we wlewie dożylnym (50-100 ml) trwającym nie krócej niż 15 minut. Główne przeciwwskazania do zastosowania tego leku to: objawy niedrożności jelit (ból brzucha, nudności i wymioty, zatrzymanie gazów i stolca), zaburzenia rytmu serca lub przewodzenia oraz w przypadku osób przyjmujących leki antyarytmiczne, beta-adrenolityki lub ze znacznymi zaburzeniami elektrolitowymi.