Niewydolność oddechowa. Pułapki tlenoterapii oraz omówienie algorytmu VORTEX
Najczęstszą nieinwazyjną, przezskórną metodą stosowaną do oznaczania utlenowania krwi jest pulsoksymetria. Z pulsoksymetrią wiąże się jednak kilka ograniczeń. Ponieważ mierzy ona utlenowanie krwi, a nie zawartość czy podaż tlenu, w pewnych sytuacjach klinicznych jej pomiar może okazać się trudny do interpretacji lub wręcz mylący (np. niedokrwistość może doprowadzić do hipoksji tkankowej, mimo prawidłowego ciśnienia parcjalnego tlenu w krwi tętniczej).
W trakcie stosowanej u pacjentów z niewydolnością oddechową tlenoterapii biernej lub wentylacji mechanicznej ocena wyłącznie SaO2 może wprowadzać w błąd ze względu na możliwość obserwowania prawidłowego utlenowania krwi, pomimo utrzymującej się lub wręcz narastającej retencji dwutlenku węgla (2). W takim przypadku u pacjentów z hiperkapnią należy rozpoznać niewydolność oddechową typu 2, nawet jeśli SaO2 jest w prawidłowych granicach normy (4).
Najczęstszym mechanizmem rozwoju hiperkapnii jest hipowentylacja pęcherzykowa związana ze zwiększeniem oporu dla przepływu powietrza w drogach oddechowych (przy niedrożności górnych dróg oddechowych, w astmie i POChP) lub zmniejszenia podatności płuc (odma opłucnowa, niedodma, stłuczenie płuca). Wzrost retencji CO2 może również być efektem zmniejszenia podatności klatki piersiowej u pacjentów ze znacznego stopnia otyłością, wodobrzuszem czy po urazach klatki piersiowej. Może również wynikać z upośledzenia sprawności mięśni oddechowych i układu nerwowego (3).
Narastająca niewydolność oddechowa może skutkować m.in. pogłębianiem hipoksji tkankowej i kwasicy metabolicznej z towarzyszącymi zaburzeniami świadomości i zjawiskami kompensującymi ze strony układu krążenia (3). Utrzymanie prawidłowej wentylacji pęcherzykowej jest kluczowe dla zachowania odpowiedniego stężenia tlenu we krwi. Dlatego w sytuacji występowania zaburzeń funkcjonowania składowych układu oddechowego u pacjentów w stanie krytycznym niezmiernie istotne jest wdrożenie optymalnej wentylacji mechanicznej.
Dostęp ograniczony.
Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
Dołącz do nas! Dlaczego warto się zarejestrować:
- Zyskasz bezpłatny dostęp do wybranych artykułów z zakresu medycyny ratunkowej
- Otworzymy dla Ciebie wybrane video-szkolenia, dzięki którym na bieżąco zaktualizujesz swoją wiedzą
- Otrzymasz dostęp do tematycznych e-booków
- Zagwarantujemy Ci aktualizację kalendarium wydarzeń ratowniczych
- Zyskasz dostęp do wszystkich wywiadów z działu: „Z ratowniczym pozdrowieniem”
