Ocena stanu jamy ustnej jako element badania fizykalnego w praktyce ratownika medycznego

Objawy przedmiotowe w obrębie jamy ustnej 

Stany chorobowe błony śluzowej

Patologiczny obraz błony śluzowej jamy ustnej możemy obserwować w przebiegu chorób zakaźnych.

Odra charakteryzuje się zaczerwienieniem, obrzękiem i zmatowieniem błony śluzowej podniebienia miękkiego (6). Na podniebieniu twardym w okolicy zębów trzonowych możemy zauważyć plamki Koplika – szarobiałe liczne grudki, które następnie przekształcają się w osutkę plamisto-grudkową o barwie od ciemnoczerwonej do fioletowej (9). W przebiegu różyczki błona śluzowa jest zaczerwieniona oraz występują drobne wybroczyny na podniebieniu miękkim. Ponadto pacjent ma powiększone węzły chłonne potyliczne oraz karkowe, co często skutkuje bolesnością oraz lekką sztywnością karku. W jamie ustnej pacjenta chorego na ospę wietrzną obserwuje się pęcherzyki wypełnione białawą treścią, które następnie pękają i tworzą nadżerki. Zauważalny jest również białawy nalot na błonie śluzowej wraz z aktywnym stanem zapalnym. Płonica cechuje się zaczerwienieniem i rozpulchnieniem podniebienia miękkiego oraz łuków podniebiennych z punktowymi wybroczynami oraz szkarłatnym nalotem na powiększonych migdałkach. W przebiegu błonicy podniebienie twarde pokryte jest grubą warstwą nalotów rzekomobłonicznych. Ponadto dziąsła stają się rozpulchnione i krwawią. Mononukleoza wyróżnia się występowaniem licznych czerwonych wybroczyn, które zmieniają barwę na brązową, a następnie bledną, oraz obecnością białoszarego nalotu na migdałkach. W jej przebiegu występują owrzodzenia i stan zapalny dziąseł oraz powiększenie węzłów chłonnych. W przypadku anginy obserwuje się obrzęk, zaczerwienienie błony śluzowej jamy ustnej i gardła oraz żółtobiałe naloty.