Pacjent pediatryczny w praktyce ratownika medycznego – analiza interwencji

Dyskusja

Opieka przedszpitalna jest ważnym ogniwem w łańcuchu przeżycia pacjentów znajdujących się w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego. Istnieje wiele systemów RM, które zapewniły pacjentom korzyści związane z przeżyciem poprzez wczesne interwencje wykonywane przez ZRM w postaci MCR. Zdecydowana większość badań w zakresie wdrożonych MCR została przeprowadzona na populacji dorosłych pacjentów. Istnieje niewiele danych na temat wyników opieki przedszpitalnej u pacjentów poniżej 18. r.ż. Wynika to przede wszystkim ze znacznie wyższego odsetka interwencji ZRM-ów u osób dorosłych, co skutkuje większym doświadczeniem personelu medycznego w działaniach z pacjentami dorosłymi.

System PRM jest elementem opieki zdrowotnej w Polsce. Jest on ukierunkowany na pacjentów w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, u których stan ten wystąpił w warunkach przedszpitalnych. Wśród pacjentów w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego występują pacjenci poniżej 18. r.ż. Niniejsza praca miała na celu analizę interwencji ZRM-ów u pacjentów poniżej 18. r.ż. na terenie działania WPR w Katowicach. Analizowane dokumenty w postaci KZW i KMCR z lat 2014-2017 obejmowały 53 643 pacjentów pediatrycznych, co stanowiło N = 5,36% liczby interwencji ZRM-ów w stosunku do osób dorosłych. W 2020 r. suma interwencji ZRM na terenie Polski u pacjentów poniżej 18. r.ż. wyniosła N = 4,5%. Ta liczba ukazuje, że w interwencjach ZRM pacjent pediatryczny stanowi niewielki odsetek wszystkich interwencji. Dlatego postępowanie przedszpitalne z pacjentem pediatrycznym jest traktowane jako wyzwanie dla personelu medycznego ZRM-u.

Po przeanalizowaniu literatury krajowej i zagranicznej w kierunku interwencji ZRM-u zaobserwowano zdecydowaną przewagę interwencji u osoby dorosłej. Przewaga liczby interwencji ZRM-ów u pacjentów powyżej 18. r.ż. jest znacząca i sięga przeszło N = 90%. Ramgopal et al. w artykule zastosowali analizę retrospektywną, w której z grupy badawczej (n = 799 894) zostali wyłonieni pacjenci pediatryczni (n = 44 290). Liczba ta stanowiła N = 6,4% wszystkich interwencji ZRM-ów. W pracy Drayna et al. dotyczącej pacjenta poniżej 18. r.ż. podaje N = 10% stosunek opieki przedszpitalnej u dzieci w stosunku do pacjenta dorosłego. W badaniu Joyce et al. wykazali, że w Stanach Zjednoczonych grupa pacjentów badanych stanowi N = 4% w działaniach ZRM-u, co jest najniższą wykazaną wartością w stosunku do osoby dorosłej w analizowanej literaturze. Knowlton et al. podają N = 9% interwencji ZRM w odniesieniu do pacjenta powyżej 18. r.ż. Natomiast Foltin et al. przedstawiają, że każdego roku amerykańskie ZRM-y na terenie całego kraju zabezpieczają ok. 3 mln pacjentów pediatrycznych. Najwyższy stosunek procentowy interwencji ZRM opisali Schmucker et al. i stanowi N = 13%. Taki wysoki stosunek przedstawiają Shah et al., pacjenci pediatryczni stanowili także N = 13% wszystkich interwencji ZRM-ów. Pittet et al. przeprowadzili w Szwajcarii w latach 2000-2010 analizę, z której wynika, stosunek procentowy pacjenta pediatrycznego w ZRM-ie w poszczególnych latach wahał się N = 5,1-6,6%. W Wielkiej Brytanii Schnegg et al. w 3-letniej obserwacji wykazują N = 5,5% liczby interwencji ZRM-ów u osób poniżej 18. r.ż. w odniesieniu do wszystkich wyjazdów ZRM-ów. Opierając się na działaniach ZRM-ów w Polsce, najniższą liczbę wyjazdów ZRM-ów do pacjentów pediatrycznych wykazano w pracy Białczaka i wsp. na n = 63 208 interwencji w latach 2013-2016 w północno-zachodniej części województwa mazowieckiego ZRM-u był dysponowania n = 3591 (N = 5,68%) razy do pacjenta poniżej 18. r.ż. W przeprowadzonym badaniu w latach 2010-2013 na przykładzie Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie autorstwa Gawełka i wsp. na n = 87 530 wyjazdów ZRM-ów dziecko stanowiło N = 6,25% pacjentów. W pracy Filipa i wsp. przedstawia trzy grupy pacjentów z danymi procentowymi interwencji ZRM: poniżej 1. r.ż. (N = 0,35%), 1.-10. r.ż. (N = 2,07%), 11.-20. r.ż. (N = 5,4%). Powyższe wyniki z badań przeprowadzonych w Polsce dotyczą większego rejonu wiejskiego i są wyższe od uzyskanego wyniku w analizie własnej. Wpływ na uzyskany wynik ma rejon prowadzonego badania, gdyż dane własne w postaci n = 53 643 interwencji ZRM-ów głównie obejmują teren miejski, w którym 16 miast jest na prawach powiatu.