Postępowanie ratunkowe u pacjenta z urazem wielonarządowym wynikającym z użycia broni palnej

Na charakter rany wpływ ma również kształtu pocisku. Zaokrąglony lub szpiczasty wierzchołek powoduje rozerwanie tkanki na niewielkim kawałku powierzchni czołowej oraz może penetrować głębiej. Pociski o płaskim wierzchołku powodują rozerwanie tkanki na większej powierzchni, czego konsekwencją jest szybsze wyhamowanie i penetracja na mniejszą głębokość (13). Dodatkowe obrażenia wewnętrzne mogą powstawać wskutek zmiany kąta, pod jakim pocisk wnika w ciało. Środek ciężkości pocisku znajduje się bliżej jego podstawy. W chwili gdy wierzchołek pocisku uderza w cel, dochodzi do gwałtownego hamowania, natomiast pęd powoduje dalszy ruch podstawy pocisku do przodu, czego konsekwencją jest obracanie się lub koziołkowanie wywołujące liczniejsze obrażenia tkanek (8). W przypadku części pocisków może dojść do ich fragmentacji z powodu dużej prędkości lub na skutek zderzenia z tkankami o dużej gęstości. W takim przypadku mamy do czynienia z jedną raną postrzałową, natomiast każdy z odłamków tworzy osobny kanał postrzałowy, mogąc doprowadzić do urazu wielu tkanek lub narządów (8, 13). Wywoływane przez pociski rany mogą mieć charakter przestrzałowy, obejmujący ranę wlotową, kanał stały oraz ranę wylotową, a także ranę ślepą, której nie towarzyszy rana wylotowa mająca zazwyczaj większy rozmiar od wlotowej (12, 14).

Postępowanie ratunkowe oraz skutki medyczne ran postrzałowych