Prewencja zachorowań, triage, zarządzanie i wstępna diagnostyka COVID-19

Triage biologiczny wsparty diagnostyką laboratoryjną i obrazową pozwala na wypracowanie optymalnej dla danej epidemii metody zarządzania procesem leczenia. Działania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i zdrowie obywateli postępują zazwyczaj dwukierunkowo. Z jednej strony możliwe jest ograniczenie tempa i zasięgu szerzenia się epidemii, powodując zmniejszenie przyrostu zachorowań, a tym samym dając szansę na lepszą dostępność do skromnych zasobów ochrony zdrowia. Postępowanie władz państwowych mające na celu ograniczenie kontaktów międzyludzkich (izolacja chorych, kwarantanna podejrzanych o zachorowanie, ograniczenie zgromadzeń ludzi zdrowych i nieświadomych zachorowania) jest tego dobrym przykładem. Z drugiej strony jest mobilizacja dodatkowych zasobów ratownictwa i ochrony zdrowia, uzupełnienie braków, zabezpieczenie i przeszkolenie personelu itd. W publikacji omówiono obie metody postępowania w celu ograniczenia skutków rozwijającej się w Polsce epidemii COVID-19.

Słowa kluczowe: triage biologiczny, SARS-CoV-2, COVID-19, zarządzanie pomocą medyczną

Chorobą zakaźną (chorobą infekcyjną) nazywamy chorobę wywołaną przez biologiczny czynnik chorobotwórczy. Natomiast biologiczny czynnik chorobotwórczy (czynnik zakaźny) to drobnoustroje komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty posiadające zdolność do wywoływania objawów chorobowych, a także zewnętrzne i wewnętrzne pasożyty człowieka lub wytwarzane przez nie produkty oraz cząstki bezkomórkowe (np. wirusy) zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie hodowle komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty (10).

Choroba zakaźna jest następstwem zakażenia organizmu wywołanego przez czynnik zakaźny, który wpływa bezpośrednio na złamanie bariery ochronnej (odporności) danego organizmu. Choroba zakaźna może się przenosić pomiędzy jednym a drugim osobnikiem. Może złamać barierę gatunkową i przejść ze zwierzęcia będącego rezerwuarem zarazka na człowieka, jak to prawdopodobnie miało miejsce końcem 2019 roku w mieście Wuhan w prowincji Hubei w Chinach. To z kolei może spowodować dalsze rozprzestrzenienie się choroby we wrażliwej populacji, wywołując epidemię lub nawet pandemię. Działania służb inspekcji ochrony epidemiologicznej mają na celu odpowiednio szybkie wykrycie i likwidację powstałych zagrożeń, a w konsekwencji ochronę ludności przed rozprzestrzenianiem się chorób zakaźnych. Działania mające na celu powstrzymanie rozwoju epidemii dotyczą zawsze trzech obszarów – eliminacji źródła zakażenia lub ograniczenia z nim kontaktów, przecięcia dróg przenoszenia (transmisji) zakażenia, ochrony wrażliwej populacji. Artykuł został napisany na początku marca 2020 roku we wstępnym okresie rozwoju epidemii w Polsce.