Pulsoksymetria i kapnometria w medycznych czynnościach ratunkowych
mgr Katarzyna Ślusarczyk 1, mgr Jakub Kasperowicz 2, dr n. med. i n. o zdr. Dominik Gałuszka 1,2
1 Instytut Nauk o Zdrowiu
Małopolska Uczelnia Państwowa im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu
2 Powiatowa Stacja Pogotowia Ratunkowego w Tarnowie
Pulsoksymetria i kapnometria to powszechnie dostępne i stosowane nieinwazyjne metody monitorowania podstawowych funkcji życiowych, oceniających zarówno stan pacjenta, jak i efektywność podejmowanych czynności medycznych w odniesieniu do funkcjonowania, wydolności oraz zaburzenia pracy układu oddechowego w konkretnych jednostkach chorobowych.
Słowa kluczowe
pulsoksymetria, kapnometria, kapnografia, układ oddechowy
Pulsoksymetria służy do oceny poziomu wysycenia (saturacji) tlenem hemoglobiny krwi tętniczej (SpO2, a jeśli jest wyznaczana za pomocą gazometrii krwi tętniczej, oznacza się ją jako SaO2) i częstotliwości tętna, natomiast kapnometria to pomiar końcowo-wydechowej zawartości dwutlenku węgla w powietrzu wydychanym (ang. end-tidal CO2 – EtCO2).
Mianem „kapnografia” określa się zapis zmian EtCO2 w czasie. Zarówno wartości SaO2/SPO2 oraz EtCO2 dostarczają wielu istotnych informacji na temat pacjenta, takich jak: stan hemodynamiczny organizmu, efektywność wymiany gazowej, jakość oddychania, skuteczność wentylacji mechanicznej i głębokość znieczulenia. Do oznaczenia pulsoksymetrii wykorzystywany jest pulsoksymetr, natomiast przy kapnometrii – kapnometr. Oba urządzenia, ze względu na specyfikę swojej budowy i niewielkie rozmiary, umożliwiają, niemal w każdych warunkach i sytuacjach klinicznych, szybką ocenę zagrożenia wystąpienia hipoksji oraz monitorowanie stanu utlenowania pacjenta, a w razie konieczności – wprowadzenie szybkich procedur. Można zatem przyjąć, że wskazaniem do ich zastosowania jest stałe monitorowanie stanu pacjentów zagrożonych hipoksją lub poddanych inwazyjnym procedurom diagnostycznym. Pomiary te są wystarczające, gdy nie ma równoczesnej konieczności oceny równowagi kwasowo-zasadowej lub prężności tlenu. Metody te są wprowadzone zarówno do pomiarów ciągłych (stałe monitorowanie), jak i wykonywanych okresowo (punktowo).
Dostęp ograniczony.
Pełen dostęp do artykułu tylko dla zalogowanych użytkowników z wykupioną subskrypcją.
Dołącz do nas! Dlaczego warto się zarejestrować:
- Zyskasz bezpłatny dostęp do wybranych artykułów z zakresu medycyny ratunkowej
- Otworzymy dla Ciebie wybrane video-szkolenia, dzięki którym na bieżąco zaktualizujesz swoją wiedzą
- Otrzymasz dostęp do tematycznych e-booków
- Zagwarantujemy Ci aktualizację kalendarium wydarzeń ratowniczych
- Zyskasz dostęp do wszystkich wywiadów z działu: „Z ratowniczym pozdrowieniem”