Ratownik medyczny – pacjent. Psychologiczne aspekty relacji

Jeżeli nasz pacjent poczuje bezpieczeństwo podczas kontaktu z ratownikiem, zostanie w pewien sposób przygotowany i pozytywnie uwarunkowany na dalsze doświadczenia ze służbami medycznymi. Zgodnie z twierdzeniami znanych psychologów ról społecznych (Hall, Deway, James, Baldwin), możemy przyjąć, że tym, co określa nasze zachowanie w danej sytuacji, jest pełniona przez nas rola. W omawianym przypadku przyjmujemy rolę ratownika medycznego i to wpływa na nasze zachowanie wobec pacjenta. Rola ta zobowiązuje do okazania odpowiednich cech, a społeczność oczekuje wtedy ujawnienia właściwości schematu postepowania ratownika, który został ogólnie przyjęty. Własności roli, którą reprezentujemy, stają się ważniejsze niż nasze cechy osobowości i determinują sposób naszego zachowania. Osobie, a w tym przypadku ratownikowi medycznemu, został przypisany zbiór przepisów i obowiązków określających, jak powinien się zachować, i uprawnień związanych z jego pozycją oraz zespół oczekiwań, jakie mają pacjenci i ich rodziny wobec osoby pełniącej tę rolę. Nieco inaczej wygląda to z pozycji pacjenta, który znalazł się w sytuacji, na którą nie miał wpływu, a to, co się dzieje z nim i wokół niego, jest niezależne od niego. Roli pacjenta nie nabywamy w procesie uczenia się. Należy pamiętać, że przekazywanie pacjentowi informacji zawierających zbyt wiele szczegółów medycznych może doprowadzić do niezrozumienia. Należy dostosować język do poziomu, wieku i stanu pacjenta oraz nie używać skomplikowanych pojęć medycznych.

Podsumowanie

Zdrowie to najwyższe dobro, którego nie zawsze jesteśmy w stanie utrzymać na równym poziomie, dlatego przy wystąpieniu choroby jest nieunikniony kontakt z pracownikami służby zdrowia, a wtedy „przybieramy” rolę pacjenta, który musi zdać się na pracowników ochrony zdrowia. Często znalezienie się w tej sytuacji wywoływać może negatywne emocje, lęki, obawy, o to, co będzie dalej. Swoistego rodzaju konflikty między pacjentem a przedstawicielami profesji medycznych mogą wynikać z łatwego dostępu do internetu, publikacji czy programów medycznych nieodzwierciedlających stanu faktycznego. Często objawy dolegliwości, sam stan czy diagnoza postawiona wcześniej przez pacjenta jest nieadekwatna do diagnozy personelu medycznego, przez co mogą narastać konflikty, negatywne emocje i uprzedzenie do pracowników ochrony zdrowia. To właśnie zespół ratownictwa medycznego po części odpowiada za atmosferę sprzyjającą właściwemu nawiązaniu kontaktu z osobami poszkodowanymi czy też chorymi. Zaufanie pacjenta można zdobyć poprzez dbanie o pierwsze wrażenie, jakie się na nim wywiera.