Rozpoznanie ostrego zespołu wieńcowego. Analiza wyjazdów zespołów ratownictwa medycznego

Analiza ostrych zespołów wieńcowych

Definicja ta ukształtowała się w latach 80. XX wieku i została podzielona ze względu na patogenezę powstania zawału mięśnia sercowego oraz w zależności od kryteriów oceny. Najczęstszą przyczyną zawału mięśnia sercowego jest zamknięcie naczynia wieńcowego przez pęknięcie blaszki miażdżycowej i wtórny zakrzep.

Podstawą do rozpoznania tego schorzenia, a zarazem pierwszym badaniem jest wykonanie podczas wizyty przez ratownika bądź lekarza elektrokardiografii. Ze względu na dostępność i szybkość badania EKG można w niedługim czasie zinterpretować, z jakim rodzajem OZW zespół ratownictwa ma do czynienia. W przypadku gdy pierwszy zapis nie jest czytelny, należy po kilku minutach wykonać następny. Elektrokardiograficznie można rozpoznać OZW jako zawał mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST (tzw. STEMI – ST elevation myocardial infarction), zawał mięśnia serca bez uniesienia ST (NSTEMI) lub dusznicę bolesną niestabilną (unstable angina).

Najczęstszymi objawami świeżego niedokrwienia mięśnia serca są:

• uniesienia odcinka ST w określonych odprowadzeniach charakterystycznych dla zawału danej ściany serca: przednia – V1-V3, boczna – I, avL, V5-V6, dolna – II, II, aVF,
• patologiczne załamki Q.

Niejednokrotnie u pacjentów jest wiele nietypowych objawów, przy których rozpoznanie cech niedokrwienia jest bardzo trudne. Mogą to być takie choroby, jak: przerost lewej komory, zapalenia osierdzia, zatorowość płucna, blok lewej odnogi pęczka Hisa, zespół Wolffa- Parkinsona-White’a, które mogą powodować uniesienie odcinka ST (11). Istnieje także, wcześniej wspomniany, zawał serca mięśni NSTEMI, czyli bez uniesienia odcinka ST. Wtedy w wątpliwych zapisach EKG personel medyczny może wspomagać się teletransmisją, która funkcjonuje w ratownictwie od kilku lat. Transmisja EKG do ośrodka kardiologicznego, gdzie jest analizowana przez specjalistę, pozwala w wielu przypadkach skrócić czas od powstania zawału mięśnia sercowego do udzielenia kwalifikowanej pomocy związanej z zapobieganiem powikłaniom zawału i ze zwiększeniem szans na przeżycie. W Polsce coraz więcej ośrodków kardiologii inwazyjnej ma możliwość odbioru transmisji EKG, a tym samym interpretacji i podjęcia decyzji z kierownikiem ZRM, czy pacjenta przewozić do nich, czy do najbliższego SOR. W mniejszych miejscowościach, gdzie szpital posiada hemodynamikę i mieści się to w rejonie operacyjnym zespołu, który ma pacjenta z podejrzeniem OZW, zespoły nie tracą czasu na konsultację z kardiologiem, bo i tak przewiozą pacjenta do tego szpitala. Możliwość odbioru transmisji EKG jest głównie pomocna w podjęciu decyzji, czy wieźć pacjenta do szpitala z kardiologią inwazyjną, który jest w sporej odległości od miejsca, gdzie jest zespół z pacjentem (6).