Skala wczesnego ostrzegania (EWS)

Skala wczesnego ostrzegania (EWS), opierająca się na ocenie podstawowych parametrów życiowych, może być zastosowana przez każdego pracownika ochrony zdrowia. Obserwacja krytycznych parametrów i szybka decyzja środowiska medycznego zatrudnionego w każdej placówce ochrony zdrowia może być skuteczna w przypadku prewencji zatrzymania krążenia. Skala wczesnego ostrzegania rekomendowana jest przez towarzystwa medyczne; szczególną uwagę należy zwrócić na postanowienia Polskiej Rady Resuscytacji i wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji. Mimo powszechności i prostoty skal wczesnego ostrzegania stosowanych na świecie, zauważa się, że w Polsce to zagadnienie jeszcze nie znalazło uznania i zastosowania w codziennej opiece nad pacjentem. Artykuł ma na celu zaprezentowanie i rozpowszechnienie łatwego, a także skutecznego narzędzia służącego do szybkiego rozpoznawania pacjentów w stanie zagrożenia życia.

Słowa kluczowe
skala wczesnego ostrzegania, EWS, medycyna ratunkowa, stany nagłe, prewencja nagłego zatrzymania krążenia

Wstępne rozpoznanie i właściwe leczenie pacjentów w stanie bezpośredniego zagrożenia życia powinno zapobiec pogorszeniu ich stanu ogólnego, parametrów życiowych, a co najważniejsze, zapobiec nagłemu zatrzymaniu krążenia. W tym celu stworzono kilka skal oceny chorego i wczesnego ostrzegania w przypadku wystąpienia objawów i parametrów niepokojących, które mogą być zastosowane przez każdego pracownika ochrony zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem personelu pracującego w oddziałach, gdzie stan pacjenta może ulec dynamicznej zmianie. Europejska Rada Resuscytacji, a tuż za nią Polska Rada Resuscytacji rekomendują stosowanie Skali EWS (Early Warning Score). Nadmienić należy, że szybkie, ale szczegółowe wykonanie badania według schematu ABCDE pozwoli zastosować odpowiednie leczenie mające na celu ustabilizowanie pracy ważnych układów do momentu wdrożenia leczenia specjalistycznego. Dlatego też skale wczesnego ostrzegania zostały stworzone, aby w jak najkrótszym czasie zdecydować, czy chory kwalifikuje się do intensywnego leczenia.