Specyfika unieruchamiania kręgosłupa u pacjentów pediatrycznych po urazach

Niespecyficzne unieruchamianie pacjentów pediatrycznych

Z perspektywy działań Zespołów Ratownictwa Medycznego pierwotne obrażenia kręgosłupa i rdzenia kręgowego, które powstały bezpośrednio w wyniku urazu, mają charakter dokonany, a podejmowane czynności nie mogą powodować pogłębienia istniejących obrażeń (11).

Poszkodowani pediatryczni stanowią o tyle problematyczną grupę pacjentów, że występująca u nich większa podatność na szok emocjonalny i płacz znacząco utrudniają obiektywną ocenę natężenia bólu wywołanego urazem. Unieruchomienie na twardym podłożu i związany z nim dyskomfort będą także traumatycznie wpływać na dziecko i nasilać strach, co w efekcie dodatkowo ograniczy możliwości rozpoznania negatywnych skutków unieruchomienia.

Mając na uwadze zasadę selektywnego unieruchamiania kręgosłupa, należy zwrócić uwagę na fakt, że podczas urazów kręgosłupa najczęściej dochodzi do sytuacji, gdzie uszkodzone fragmenty kostne tworzą nieruchomy kompleks, który przy współistniejącym obrzęku otaczających tkanek i skurczu sąsiadujących mięśni zapewnia względną stabilność miejsca urazu. Jednocześnie poszkodowany będzie starał się samodzielnie ograniczyć zbędne ruchy, które mogłyby prowokować ból.

Całościowe unieruchamianie pacjentów z podejrzeniem obrażeń kręgosłupa będzie ukierunkowane na stabilizację głowy z jednoczesnym zastosowaniem kołnierza szyjnego i finalnie immobilizację pacjenta na sztywnej desce, noszach podbierających bądź materacu próżniowym. Należy jednak podkreślić, że unieruchomienie na desce ortopedycznej redukuje zdolność poszkodowanego do ochrony dróg oddechowych, dlatego wymagany jest uważny nadzór nad zachowaniem ich drożności. Niemowlęta i dzieci, które nie potrafią jeszcze mówić, nawet jeśli są przytomne, nie zakomunikują w sposób werbalny trudności z oddychaniem. Ponadto u pacjentów do 3. roku życia ze względu na proporcjonalnie większą głowę ułożenie w pozycji poziomej powoduje jej przygięcie do klatki piersiowej. Aby uniknąć zwężenia światła dróg oddechowych, należy podłożyć poduszkę lub zwinięty koc pod barki i łopatki dziecka (10).