Stany nagłe w ginekologii i położnictwie w praktyce ZRM. Część I: Krwawienie z dróg rodnych

Zmiany fizjologiczne, zachodzące w organizmie kobiety podczas ciąży, w szczególności te dotyczące układu sercowo-naczyniowego, mogą stać się zarówno zaletą, jak i wadą przy udzielaniu pomocy medycznej. W przypadkach krwawienia podczas ciąży z dróg rodnych zespół ratownictwa medycznego musi być szczególnie czujny i przygotowany na ewentualne wdrożenie odpowiedniego „leczenia” w celu zminimalizowania skutków krwotoku.

Definicja krwotoku położniczego

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) krwotok położniczy można zdefiniować jako utratę objętości krwi krążącej przekraczającej 500 ml w przypadku porodu fizjologicznego i 1000 ml w przypadku ukończenia ciąży drogą cesarskiego cięcia (4, 8, 9). Z punktu widzenia ZRM i konieczności podjęcia odpowiednich interwencji terapeutycznych bardzo użyteczne wydaje się pojęcie oceniające szybkość utraty w określonym przedziale czasowym: skumulowana utrata krwi wynosząca 150 ml/min lub 1,5 ml/kg mc./min oraz utrata 50% objętości krwi krążącej w ciągu 3 godzin (4, 8).

Krwotoki przedporodowe

Krwawienia po 20. tygodniu ciąży występują w 2-5% wszystkich ciąż (3), a spowodowane są najczęściej przez przedwczesne oddzielenie łożyska (31%) i łożysko przodujące (22%) (5, 6, 7).

Przedwczesne oddzielenie łożyska definiujemy najprościej jako oddzielenie się prawidłowo implantowanego łożyska od ścian macicy przed czasem. Określenie to stosujemy w odniesieniu do drugiej połowy ciąży, ponieważ dopiero w tym okresie istnieje w pełni wykształcone łożysko. Częstość występowania przedwczesnego oddzielenia łożyska wynosi 1 na 100 urodzeń i najczęściej występuje między 24. a 26. tygodniem ciąży (7).