Symptomy zdarzeń CBRNE – część II. Objawy i stany nagłe spowodowane przez użycie czynnika CBRNE

Czynnik wybuchowy

Obrażenia pierwszorzędowe

• Mechanizm: spowodowane powietrzną falą uderzeniową, wzajemne przesunięcie narządów z rozerwaniem ich struktury (ściskanie i rozciąganie tkanek), odkształcenie i ruch powłok ciała.
• Obrażenia ciała: uszkodzenie płuc, mięśnia sercowego i błony bębenkowej (jej pęknięcie jest istotną wskazówką znaczących obrażeń). Występują krwawienia wewnętrzne, pęknięcie błony bębenkowej (istotna wskazówka znacznych obrażeń), obrażenia oczu, obrażenia mózgu (objawy wstrząśnienia). Mogą być także przyczyną amputacji urazowych. Często mają przebieg utajony (objawy nawet po kilkunastu godzinach), dlatego szczególnej uwagi wymagają poszkodowani bez widocznych obrażeń zewnętrznych.

Obrażenia drugorzędowe

• Mechanizm: spowodowane odłamkami przemieszczanymi z dużą prędkością przez falę uderzeniową (kulki łożyskowe, gwoździe, śruby, nakrętki, fragmenty drutu, obudowa granatów, min, bomb).
• Obrażenia ciała: obrażenia penetrujące (mnogie, wielokanałowe, ślepe rany postrzałowe), amputacje urazowe, złamania, odma otwarta, krwawienia wewnętrzne, obrażenia głowy i twarzoczaszki.

Obrażenia trzeciorzędowe

• Mechanizm: spowodowane przemieszczeniem ciała ludzkiego przez falę uderzeniową i uderzenia o inne przeszkody. Mechanizm urazu podobny do wypadnięcia poszkodowanego z samochodu podczas wypadku komunikacyjnego czy upadku z wysokości.
• Obrażenia ciała: obrażenia tępe (głowy, kręgosłupa i kończyn). Duże ryzyko wystąpienia obrażeń wewnętrznych.