Szczepienie przeciw COVID-19 w aspekcie ratowników medycznych

Jednym z podstawowych instrumentów do walki z chorobami zakaźnymi od dawna były i wciąż są szczepienia ochronne. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie definicji szczepionki, rodzajów szczepionek oraz zagadnienia szczepień przeciwko COVID- 19 w Polsce w aspekcie ratowników medycznych. Po pierwsze, ratownicy mogli zostać zaszczepieni w ramach tzw. etapu „0”, a po drugie, mogą też wykonywać szczepienia w warunkach określonych przez prawo.

Słowa kluczowe
szczepienia, COVID 19, ratownicy medyczni, prawo

Za pioniera współczesnych szczepień uznaje się powszechnie brytyjskiego lekarza Edwarda Jennera, który pod koniec XVIII wieku po raz pierwszy zastosował u człowieka szczepionkę przeciwko ospie prawdziwej. Obserwował on, że kobiety zatrudnione przy dojeniu krów, ze zmianami na rękach po zakażeniu ospą krowią, nie chorowały na ospę prawdziwą. W rezultacie przeprowadził eksperyment. Na ramieniu młodego chłopca wykonał dwa nacięcia i wtarł w nie niewielką ilość ropy ze zmian spowodowanych ospą krowią u jednej z dojarek. Chłopiec przebył niewysoką gorączkę i wyzdrowiał po kilku dniach. Powtórzony zabieg z zastosowaniem materiału pobranego od chorego na ospę prawdziwą nie wywołał już u chłopca choroby.

Następnym krokiem w dziedzinie uodpornienia czynnego po odkryciu E. Jennera były prace doświadczalne Ludwika Pasteura, uwieńczone uzyskaniem szczepionki przeciw wąglikowi w 1881 roku i przeciw wściekliźnie w 1885 roku. Szczepienie nazwane zostało przez Edwarda Jennera vaccinum, od łacińskiego słowa vacca (krowa). Nazwy choroby to variola vaccinia (ospa krowia). Koniec XIX i cały wiek XX to okres rozwoju nauki o szczepieniach i rozpoczęcie masowych szczepień. W drugiej połowie XX wieku szczepionki i szczepienia przyczyniły się do poprawy sytuacji epidemiologicznej i eliminacji m.in.: błonicy, tężca, krztuśca, odry, świnki, różyczki oraz eradykacji ospy prawdziwej na całym świecie.