Szybka detekcja i identyfikacja czynników CBRNE w szpitalnym oddziale ratunkowym. CBRNE Point-of-Care Testing – R(adiation)

Praktyczne zastosowanie procedury

W wyniku zdarzenia radiacyjnego dochodzi do napromieniowania i/lub do skażenia radiacyjnego pacjenta. O ile wielkość dawki pochłoniętej przez organizm określa się na podstawie wyników badań laboratoryjnych (morfologia, dynamika zmian poziomu limfocytów, markery biochemiczne, aberracje chromosomalne) oraz ciężkości i dynamiki przebiegu ostrego zespołu popromiennego, o tyle wielkość skażenia i wynikającą z tego dawkę można w przybliżeniu obliczyć na podstawie dokonanych pomiarów. Ostry zespół radiacyjny został omówiony przez autorów w artykule Ratownictwo medyczne wobec zagrożeń radiacyjnych. Medyczne skutki napromieniowania w czasopiśmie „Na Ratunek” (2/2021, str. 22-29). Przyrządy służące do wykrywania promieniowania jonizującego i identyfikacji izotopu promieniotwórczego (dozymetry i spektrometry) są najbardziej rozpowszechnione i najprostsze w obsłudze spośród przyrządów wykrywających materiały niebezpieczne. Personel medyczny po krótkim przeszkoleniu może z powodzeniem wykorzystać tego typu przyrządy w praktyce przedszpitalnej i szpitalnej.

Wykrycie obecności źródła promieniowania (skażenia radiacyjnego) nie stanowi problemu przy poprawnie wykonanej ocenie dozymetrycznej metodą skanowania powierzchni ciała pacjenta. Podczas wykonywania skanu nie ma konieczności pobierania i specjalnego przygotowywania próbek. Wystarczy przybliżenie detektora do badanej powierzchni. Wynik pomiaru mocy dawki wyświetla się na ekranie przyrządu w jednostkach: Sv/h (lub rad/h, rem/h, Gy /h, w zależności od dokonanych ustawień). Wynik pomiaru skażeń powierzchniowych wyświetla się na ekranie przyrządów w jednostkach: cps/h (lub Bq/h) (fot. 2). Dodatkowo może być wyświetlana informacja o zidentyfikowanym izotopie promieniotwórczym.