Toksyczne działanie wybranych popularnych pokarmów

W niniejszym artykule przedstawiono działanie substancji szkodliwych zawartych w popularnych produktach takich jak: pomidory, ziemniaki, herbata, czekolada, ananas czy gałka muszkatołowa. Opisano także objawy, jakie mogą wystąpić w wyniku zatrucia, oraz to, jakie leczenie zastosować.

Słowa kluczowe
toksykologia żywienia, substancje szkodliwe, teofilina

Nie od dziś wiadomo, że to, co jemy, ma wpływ, na nasze zdrowie. Od kilku lat modne stało się spożywanie pokarmów tzw. BIO, z rolnictwa ekologicznego, a jednocześnie często do samego przygotowania posiłku przykłada się często niewiele uwagi. Tymczasem często nie tylko w samej jakości produktu, ale również w sposobie jego przygotowania leży źródło związków wpływających negatywnie na nasz organizm. Ponadto powszechnie dostępne są substancje i pokarmy aktywnie wpływające na nasz dobrostan.

Niektóre substancje uzależniające są po prostu popularnymi używkami spożywanymi na co dzień przez ludzi na całym świecie. Do tej grupy należą poprawiające koncentrację i samopoczucie metyloksantyny, jak kofeina, teofilina czy teobromina zawarte w kawie, herbacie czy czekoladzie. Mimo że są to substancje bardzo popularne, w większych ilościach mogą spowodować objawy toksyczne, jak: niepokój, tachykardię, problemy z koncentracją i zasypianiem, a czasem paradoksalną senność. Istotne jest działanie u kobiet w ciąży i karmiących piersią, ponieważ czas połowicznego półtrwania wydłuża się z około 5 godzin w przypadku dorosłego człowieka, nawet do 50 godzin u wcześniaków. Ponadto spożywanie kofeiny w ciąży zwiększa ryzyko poronienia i przedwczesnego porodu. Powszechnie znane jest działanie diuretyczne kofeiny, choć oczywiście wypijanie codziennie filiżanki czy dwóch kawy nie powoduje ujemnego bilansu wodnego. Wypijanie jednak dużej ilości napojów typu cola może prowadzić do zaburzeń elektrolitowych, w szczególności do hipokaliemii. Teobrominą zawartą w kakao czy herbacie teoretycznie nie da się ciężko zatruć, jednak mogą wystąpić nudności i wymioty. Opisywano również obniżenie ciśnienia tętniczego u pacjentów regularnie spożywających gorzką czekoladę, co oczywiście może mieć korzystne działanie.