Transplantologia – czy ratownik medyczny może uratować więcej niż jedno życie?

Rozpoznanie nieodwracalnego zatrzymania krążenia

Aby zakwalifikować potencjalnego zmarłego na dawcę do przeszczepu narządu, w pierwszej kolejności niezbędne jest ustalenie, czy zatrzymanie krążenia jest nieodwracalne. Kryteria rozpoznania nieodwracalnego zatrzymania krążenia obejmują kilka warunków. Pierwszy z nich zakłada scenariusz, w którym podczas co najmniej 20 ostatnich minut resuscytacji krążeniowo-oddechowej stwierdzano ciągłą asystolię lub stałe PEA, jak również nie stwierdzono w tym czasie palpacyjnie fali tętna na tętnicach szyjnych lub udowych. Warunek drugi zakłada asystolię lub PEA oraz brak spontanicznej fali tętna utrzymujące się przez co najmniej 5 min. po zakończeniu nieskutecznej RKO.

Jeżeli w ciągu 5-minutowej obserwacji po zakończeniu RKO wystąpi migotanie komór lub powrót potwierdzonej palpacyjnie spontanicznej fali tętna na tętnicach szyjnych albo udowych, to czas RKO i 5-minutowej obserwacji jest liczony od początku. To znaczy, że należy rozpocząć RKO przez 20 minut oraz dopiero po jej zakończeniu, przy niestwierdzeniu fali tętna, kolejno prowadzić 5-minutową obserwację. W końcu warunek trzeci zakłada, że gdy lekarz leczący stwierdzi, że podjęcie RKO w danym przypadku nie zakończy się przeżyciem, można od razu rozpocząć 5-minutową obserwację (tak samo jak w warunku drugim). Drugą opcją w warunku trzecim jest rozpoczęcie uciskania klatki piersiowej oraz wentylacji zastępczej, co da czas na przygotowanie organizacyjne perfuzji narządów, a po zakończeniu uciskania i wentylacji należy rozpocząć czas 5-minutowej obserwacji (jak w warunku drugim) (2).