Zagrożenia zawodowe w pracy ratownika medycznego

Czynniki fizyczne

Wśród czynników fizycznych, które mają wpływ na pracę ratowników medycznych, wyróżnia się:

• niewygodną, wymuszoną pozycję,
• hałas i drgania mechaniczne,
• niedostateczne oświetlenie,
• powtarzalność ruchów,
• wywieranie relatywnie dużej siły względem mięśni zaangażowanych w ruch,
• miejscowy ucisk przez powierzchnię oraz narzędzia,
• niską bądź nadmierną temperaturę.

Mikroklimat

Wśród czynników fizycznych wyróżnia się: mikroklimat zimny albo gorący, promieniowanie optyczne (podczerwone, nadfioletowe, laserowe), oświetlenie, pole elektromagnetyczne, prąd elektryczny drgania mechaniczne (wibracje miejscowe i ogólne), hałas i infradźwięki. Na mikroklimat pomieszczeń wpływ mają poniższe czynniki:

• ruch oraz wilgotność powietrza,
• temperatura,
• promieniowanie termiczne (cieplne).

Powyższe czynniki decydują o wymianie ciepła pomiędzy ludzkim organizmem a jego otoczeniem. By organizm człowieka mógł funkcjonować w prawidłowy sposób, musi utrzymać temperaturę ciała wewnętrzną ok. 37 ± 0,1°C. Temperatura powierzchni skóry człowieka wynosi 32°C. Mniej więcej połowa masy ciała ma temperaturę ciała niższą niż 37°C. Jest to cieplny bufor w momencie, kiedy temperatura otoczenia jest wysoka. Z kolei temperatura powietrza jest zależna od obecności źródeł ciepła – na odkrytym terenie jest rezultatem nasłonecznienia. Ruch powietrza powstaje w wyniku występującej różnicy temperatur – powietrze nagrzane przemieszcza się do góry, natomiast chłodniejsze powietrze opada. Ruch powietrza może zostać również wywołany przez różnicę ciśnień, m.in. działanie urządzeń wentylacyjnych. Wilgotność powietrza określa zawartość pary wodnej w powietrzu. Wilgotność na poziomie 100% stanowi o całkowitym nasyceniu, a wilgotność 0% – o suchym powietrzu, bez pary wodnej. Czynniki, które zostały wymienione, wywierają istotny wpływ na gospodarkę cieplną organizmu. W celu utrzymania stałej temperatury ciała organizm ludzki musi oddawać energię cieplną, która została wytworzona w podstawowej przemianie materii, a także tę wytworzoną dodatkowo w trakcie pracy, zwłaszcza pracy fizycznej. Ten proces odbywa się na dwóch drogach: biernej oraz czynnej. Droga bierna, czyli oddawanie ciepła dzięki oddawaniu ciepła poprzez promieniowanie, a także poprzez przewodzenie –jest to zależne od różnicy temperatur. Oznacza to, że im niższa jest temperatura otoczenia, tym utrata ciepła przez organizm jest większa. W sytuacji, kiedy temperatura otoczenia oraz ciała są identyczne, wówczas nie następuje wymiana ciepła. Optymalna temperatura otoczenia przy pracy wynosi 20-22,8°C w lekkiej pozycji siedzącej w okresie zimowym, 23,9-26,7°C w lekkiej pozycji siedzącej w okresie letnim, w pracy średnio ciężkiej – 18,3°C, a w pracy bardzo ciężkiej – 15,5°C. Dane te przedstawia tab. 2.