Zasadność, skuteczność i bezpieczeństwo stosowania opaski uciskowej w środowisku cywilnym

Staza taktyczna we współczesnej medycynie pola walki

Zmiana w sposobie myślenia o opaskach uciskowych nastąpiła dopiero w latach 90. XX wieku. Dokonano wówczas ponownej analizy danych zebranych podczas wojny w Wietnamie przez zespół WDMET (Wound Data Munitions Effectiveness Team), aby znaleźć sposób na zminimalizowanie strat własnych. Szukano zatem zgonów, którym można było stosunkowo łatwo zapobiec, nawet bez angażowania personelu medycznego (ryc. 1).

Zaowocowało to stworzeniem wytycznych TCCC, systemu, którego podstawowym założeniem jest idea zgonów możliwych do uniknięcia. Za takowe uznano zgony, które wystąpiły z powodu masywnych krwotoków kończynowych, odmy prężnej lub niedrożności górnych dróg oddechowych. Rutynowe użycie opaski uciskowej w przypadku masywnych krwotoków kończynowych zostało uznane za zasadne. Odsetek zgonów możliwych do uniknięcia wyliczano wielokrotnie, w wielu armiach świata. W US Army jest to proces ciągły, a poszczególne jednostki i pododdziały rywalizują między sobą, by uzyskać jak najniższy wynik. Rekord (3%) należy do 75. Pułku Rangerów, w którym cały stan osobowy przeszkolono w zakresie procedur TCCC i wyposażono w niezbędny sprzęt medyczny.

Przeprowadzono także wiele badań mających na celu określenie skuteczności i bezpieczeństwa stosowania opasek uciskowych w warunkach pola walki. W 2003 roku opublikowane zostały wyniki trwających 4 lata badań nad tamowaniem krwotoków, przeprowadzonych w armii izraelskiej. Spośród 550 rannych żołnierzy opaskę uciskową (gotową lub improwizowaną) zastosowano w 91 przypadkach (16%), w 71 przypadkach (78%) uzyskując skuteczne zatamowanie krwotoku. Czas, przez który staza była zaciśnięta, mieścił się w przedziale od 1 minuty do 305 minut, jednak pomimo tak długiego niedokrwienia kończyny – przekraczającego czasem 5 h − w badaniu nie stwierdzono żadnych powikłań stosowania opaski uciskowej (5).