Zasady i tryb postępowania w sprawie odpowiedzialności zawodowej ratownika medycznego

Za co ratownik medyczny może ponosić odpowiedzialność zawodową?

Odpowiedzialność zawodowa ratownika medycznego jest związana z popełnieniem tzw. przewinienia zawodowego. Zgodnie z art. 151 u.z.r.m. ratownicy medyczni podlegają odpowiedzialności zawodowej za naruszenie zasad etyki zawodowej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu ratownika medycznego, zwanej „przewinieniem zawodowym”. Odpowiedzialności zawodowej podlegają także ratownicy medyczni wykonujący tymczasowo i okazjonalnie zawód ratownika medycznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Powyższy przepis określa przesłanki dotyczące ponoszenia odpowiedzialność zawodowej przez ratowników medycznych, czyli wskazuje, za co ratownik może ponosić odpowiedzialność zawodową. Generalnie przewinienie zawodowe stanowi naruszenie przez ratownika etyki zawodowej lub prawa. Bywa, że to samo zachowanie ratownika może stanowić zarówno naruszenie etyki, jak i prawa (np. działanie bez zgody pacjenta lub ujawnienia informacji o stanie jego zdrowia osobom nieuprawnionym). 

Dla zawodów medycznych bardzo istotna jest etyka zawodowa. Jak podaje Encyklopedia zarządzania, etyka zawodowa to rodzaj etyki szczegółowej, która ma na celu badanie etyki powszechnej w ściśle określonych obszarach życia społecznego (1). Etyka zawodowa stara się wcielić ogólne normy i zasady moralne do praktycznego wykorzystania w danym zawodzie. Etyka zawodowa jest zespołem zasad moralnych, którymi powinni kierować się przedstawiciele danej profesji, m.in. osoby wykonujące zawody medyczne.

Do zadań każdego samorządu zawodowego należy w szczególności ustanawianie zasad etyki zawodowej oraz dbanie o ich przestrzeganie. W rezultacie samorząd zawodowy ratowników uchwali na I Krajowym Zjeździe kodeks etyki zawodowej, którego naruszenie będzie stanowiło przesłankę odpowiedzialności zawodowej ratownika. Należy podkreślić, że przewinieniem zawodowym jest tylko naruszenie zasad etyki zawodowej, a nie etyki ogólnej. Oceny i normy, które stara się formułować etyka, dotyczą tego, w jaki sposób możemy postępować względem innych i względem siebie samych.